«Եղիշե Չարենցը և եվրոպական գրական ավանդույթները» գիրքը տպագրվել է Եղիշե Չարենցի 125-ամյա հոբելյանին ընդառաջ։ Նվիրված է Չարենցի ստեղծագործության մեջ եվրոպական գրական ավանդույթի ներկայությանը՝ միստիցիզմից մինչև սիմվոլիզմ, ապագայապաշտությունից մինչև էքսպրեսիոնիզմ, ուտոպիզմից մինչև նորդասականություն և վերադարձ դեպի միստիկան։ Հատուկ անդրադարձ է արված եվրոպական մշակութային դաշտ ներթափանցած բուդդիստական վարդապետության հետ Չարենցի առնչություններին։
«Զուգահեռ ընթերցումներ» գրքում հավաքված են հեղինակի՝ տարբեր տարիներին գրական մամուլում հրապարակված ուսումնասիրություններն ու հոդվածները՝ նվիրված գրականության տարբեր շրջափուլերին ու խնդիրներին:
«Գրական Ասուլիսներ. Կ. Պոլիս, 1913, Ա – Զ» ժողովածուն մեկտեղում է 1913 թվականի ընթացքում Կ. Պոլսի Էսայան սանուց միության կողմից կազմակերպված 6 գրական ասուլիսների նյութերը (նվիրված՝ Լեւոն Շանթին, Գրիգոր Զոհրապին, Դանիել Վարուժանին, Ռուբեն Զարդարյանին, Հովհաննես Սեթյանին եւ Սիամանթոյին)՝ անհրաժեշտ ծանոթագրություններով եւ ցանկերով:
«Հակոբ Մեղապարտօ գործում համառոտ եւ ամփոփ ձևով ներկայացվում է Հակոբ Մեղապարտի կյանքն ու գործունեությունը եւ հրատարակված հինգ գրքերը թեմատիկ-բովանդակային քննությամբ՝ ըստ նրանց տպագրության՝ իրար հաջորդելու այն ընթացքի, որն այս հրատարակությունների գրքագիտական քննությամբ սահմանել է Ռաֆայել Իշխանյանը:
«Բնագիր և մեկնությունը», 2013 թվականին «Անտարես» հրատարակչության հրատարակած Վաչե Եփրեմյանի մենագրությունն է։ Հրատարակության է պատրաստել Ավագ Եփրեմյանը, խմբագիր՝ Արքմենիկ Նիկողոսյան։ Հայոց գրաբանական ներքին ժամանակ/իրականության տևողությունը բացահայտելու, հեղինակային ու անհեղինակ բնագրերը միասնական համակարգի մեջ ներառելու նպատակով «Բնագիր և մեկնություն» աշխատության մեջ շրջանառված սկզբունքների, ըմբռնումների, վերծանման-ընթերցման եղանակների ու կարգերի շնորհիվ ոչ միայն վերարժևորվում են առանձին բնագրերը՝ որպես գրամշակութաբանական ինքնատիպ համակարգեր, այլև գրականության մի որոշակի ընթացք ինքն է ներկայանում ամբողջական էակարգի ձևաբանությամբ և հեռանալով կաղապարային գնահատումների իներցիայից՝ հայտնվում ենթաբնագրային-ենթիմաստային վերակառուցումների ու «վերագրառումների» առանձնահատուկ միջավայրում, որտեղ անակնկալ լուսավորվում են նախկինում ուշադրությունից վրիպած անկյուններ: «Բնագիր և մեկնություն» գրքի բովանդակությունը՝ Մշակութակերպ, ենթատեքստ, նշանակարգ. մշակութաբանական մեկնություններ Նախաբան...
«Պոեզիայի երկակի տեսողությունը» գրքի առաջին մասում ամփոփված է բանաստեղծ, գրականագետ, թարգմանիչ Հենրիկ Էդոյանի՝ 2019–2020 թթ. գրված «Մտադրությունը և արդյունքը» ծավալուն էսսեն՝ արվեստի ու իրականության հարաբերության, արվեստի ծագման նպատակի ու նշանակության մասին։ Գրքի երկրորդ մասում ընդգրկված հոդվածները՝ նվիրված հայ ու համաշխարհային գրականության զարգացման տարբեր շրջանների ու գործերի՝ սկսած անտիկ գրականությունից ու «Վահագնի ծննդից», ներառելով արևմտահայ բանաստեղծների՝ Պ. Դուրյանի, Մ. Մեծարենցի, Դ. Վարուժանի ստեղծագործությունները, ապա նաև Ս. Չիլոյանի ու Հ. Մովսեսի պոեզիան, առաջին տեսական մասի յուրօրինակ իրացումներն են։
«Վեպի արվեստը» մշակութաբանական էսսեում, սեփական վեպերի գեղագիտության քննությանը զուգահեռ Կունդերան խորհրդածում է եվրոպական վեպի, վիպասանության՝ իբրև աշխարհաճանաչողական գիտելիքի մասին ընդհանրապես, և նրա առանձին գագաթների (Սերվանտես, Ռաբլե, Կաֆկա, Հաշեկ, Տոլստոյ, Մուզիլ, Բրոխ) բերած ավանդի վերաբերյալ մասնավորապես:
Առաջին անգամ հայերեն են ներկայացվում ռուս մեծ գրականագետ, փիլիսոփա, մշակութաբան Միխայիլ Բախտինի (1895-1975) նշանավոր երկու աշխատությունները՝ «Ժամանակի և քրոնոտոպի ձևերը վեպում» և «Էպոս և վեպ»:
Գիրքը ներկայացնում է կնոջ դերի մասին թումանյանական ընկալումները պոետի գրական և գեղարվեստական ժառանգության մեջ։ Առաջին անգամ արծարծվում է Թումանյանի և կյանքի տարբեր խաչմերուկներում նրան հանդիպած, նրանով հիացած, նրա ընկերակցությանն ու բարեկամությանը, սիրուն ու ջերմությանը, հաճախ եղբայրական ու հայրական հոգածությանն արժանացած՝ նրան շրջապատող հայ և այլազգի կանանց առնչակցությունը։ Առանձնացվում են հատկապես բանաստեղծին ոգեշնչած մուսայաստեղծ կանանց, մասնավորապես՝ Վարյա Խանդամիրյանի և իշխանուհի Մարիամ Թումանյանի հետ մտերմության քնարական պատմությունները։ Աշխատությունն օգտակար է հոգեբանների, գրականության պատմաբանների և ընթերցողների լայն շրջանի համար։
Սույն գիրքը նախատեսված է Սփյուռքի հայկական այն դպրոցների համար, որտեղ ուսուցումն իրականացվում է արևելահայերենով: Այս գիրքը հաջորդում է «Մայրենի 4» դասագրքին: Գրքում տեղ գտած գեղարվեստական բնագրերը կարող են օգտագործվել նաև թելադրությունների, փոխադրությունների համար: Դրան հարակից թեմաներով կարելի է հանձնարարել շարադրություններ:
Ուսումնական ձեռնարկը ընդգրկում է «Հայ ժողովրդական բանահյուսություն» շատ ընդգրկուն գիտաճյուղի միայն այն թեմաները, որոնք բուհական ծրագրով անցնում են մանկավարժական բարձրագույն դպրոցում: Այն նախատեսված է մանկավարժական բուհերի բանասիրական ֆակուլտետների ուսանողների համար: Օգտակար կարող է լինել հայոց լեզվի և հայ գրականության ուսուցիչների համար:
Դասագիրքը հստակ ու կոնկրետ ներկայացնում է հայ գրականության տեսության առաջնային խնդիրների համակարգը` նպաստելով սեղմ ժամանակահատվածում և ճշգրիտ ձևով այն յուրացնելուն: Հանձնարարվում է բանասիրական ֆակուլտետների հեռակա և առկա բաժինների ուսանողներին, ինչպես նաև հայ գրականության ուսուցիչներին:
Դասագիրքը համապատասխանում է ներկա ժամանակի դպրոցական համակարգի փոփոխություններին, գրված է նորացված տեսական մեթոդով և հեղինակի` դպրոցում իրականացրած սեփական փորձի հիման վրա: Հաշվի են առնված մեր օրերի առաջադեմ երկրների գրականության դասավանդման մեթոդիկայի ձեռքբերումները և հայ գրականության դասավանդման մեթոդիկայի ազգային-ավանդական փորձը: Այն գործնականորեն օգտակար է բանասիրական ֆակուլտետների ուսանողների և հայ գրականության ու հայոց լեզվի ուսուցիչների համար:
Ուսումնական սույն ձեռնարկի նպատակն է բանասիրական ֆակուլտետների բակալավրիատում ուսուցանվող «Հայ գրաքննադատության պատմություն» առարկայի ծրագրային թեմաների գերակշիռ մասը ներկայացնել առանձին գրքի ձևով, որին կցված է ուսանողների կողմից պարտադիր ընթերցվելիք բնագրերի մի մասը ներկայացնող «Հավելված»: Օգտակար կարող է լինել նաև ավագ դպրոցում հայ գրականություն դասավանդող ուսուցիչների համար:
Գրքում վերլուծական-մեկնաբանական մեթոդով մատուցված են ավագ դպրոցի ծրագրում տեղ գտած հայ դասականների որոշ գործեր, որոնց նպատակն է ուսուցչի մտապաշարում զարգացնել սեփական որոնողական մեթոդները, հայ գրականության մեկնաբանություններում զուգորդել համամարդկայինն ու ազգայինը: Այս ուսումնական ձեռնարկում տարբերակված մոտեցումներ կան հայ միջնադարյան մատենագիրների, հայ ժողովրդական բանահյուսության գործերի ու նոր շրջանի հեղինակների երկերի մեկնաբանման խնդիրների վերաբերյալ: Գիրքն ունի հավելված, որում զետեղված են նշանավոր գրականագետների վերլուծական մեթոդներից առանձին հատվածներ:
Գիրքն առաջին ամբողջական ուսումնասիրությունն է հայերենով, ռուսերեն հավելվածով՝ նվիրված մեր ժամանակների նշանավոր բանաստեղծուհի Ալիսիա Կիրակոսյանի ստեղծագործությանը: Այն հասցեագրված է գրականագետներին, պոեզիայի աշխարհը պաշտող ուսանողությանը, ընթերցողական լայն լսարանին: