«Վահան Տերյան: Անտիպ և անհայտ էջեր». Տարբեր պատճառներով Վահան Տերյանի կենսագրության բազմաթիվ մանրամասներ պահվել են յոթ փակի տակ, իսկ ստեղծագործություններն ամբողջությամբ չեն հրատարակվել: Գիրքը առաջին քայլն է լրացնելու այդ բացը: Այս գրքում կգտնեք՝ Վահան Տերյանի 6 անտիպ բանաստեղծություն, 1 թարգմանություն, հարյուրավոր նամակներ, 8 հոդված, 2 գրախոսություն, դիմում-հայտարարությունը, որով պոետը դուրս է գալիս Հայաստանի կոմունիստական կուսակցությունից, 13 հուշ՝ Վահան Տերյանի մասին, որոնք Հայաստանում գաղտնի են պահվել, ինչպես նաև Տերյանի կյանքի և ստեղծագործության վերաբերյալ բազմաթիվ բացահայտումներ:
«Երևանի ուղղիչ տնից». Իմ սիրտը դառնությամբ է լցվում, երբ ես հարց եմ տալիս ինձ, թե ինչու է այդ միևնույն բնությունը միևնույն խմորից թխում թե՛ հանճարներ, թե՛ դեգեներատներ… ***** Հիշում եմ՝ հենց որ անցնում էր մեկը՝ ես նախ մտքիս մեջ, ըստ նրա արտաքինի, կամ դեմքի արտահայտության, փորձում էի որոշել նրա հանցագործության տեսակը… Ես միշտ սխալվում էի… Եվ միայն այդտեղ ես հասկացա, որ մարդկային դեմքը շատ անհույս հայելի է մարդկային բնավորությունը և ներքին աշխարհը ճանաչելու համար: ***** Իմ ամբողջ էությամբ ես զգում էի, որ այդ մարդիկ, որ երգում են, ծիծաղում, վիճում, նվագում, կամ քայլում անկյունից անկյուն – տխու՜ր են, այնքա՜ն տխուր, որքան...
Հայտնի ռուս քաղաքական ընդդիմադիր գործիչ, 2015 թվականին Մոսկվայում սպանված Բորիս Նեմցովի «Խռովարարի խոստովանությունը» գիրքն է՝ հայերեն թարգմանությամբ: Ըստ գրքի հեղինակի, ժամանակակից Ռուսաստանի ողբերգությունը քաղաքական ընտրախավի մտավոր և հոգեբանական ստրկությունն է։ Ահավասիկ մի հատված «Խռովարարի խոստովանությունը» գրքից, որը լավագույնս կբնութագրի բովանդակության, ոճի ու շեշտադրումների յուրահատկությունները. «Հեղափոխություններով եւ արյունոտ դիպվածներով հարուստ ռուսական պատմությունը մատնանշում է ուժեղի կամքին հնազանդվելու անհրաժեշտությունը՝ որպես փրկության միակ հնարավորություն։ Բայց ես որոշեցի չհնազանդվել եւ չհարմարվել։ Չնայած յուրաքանչյուրն այդ իրավիճակում իր ընտրությունն էր անում։ Ես սկսում եմ քաղաքական պայքար, քանի որ համաձայն չեմ այն քաղաքական ուղեգծի հետ, որը վարում է Ռուսաստանի նախագահը։ Համաձայն չեմ ինքնիշխան դեմոկրատիայի, նրա գրաքննության, դաժանության...
«Մոտոցիկլավարի օրագիրը». 1948 թ. Չե Գևարան ընդունվում է Բուենոս Այրեսի համալսարանի ընդհանուր բժշկության ֆակուլտետ։ Նրա՝ աշխարհն ուսումնասիրելու տենչը, փոփոխեց նրա համալսարանական կյանքը, և իր երկու երկարատև ուղևորությունները հիմնովին փոխեցին նրա ներաշխարհն ու պատկերացումները այդ ժամանակների Լատինական Ամերիկայի տնտեսական իրավիճակի վերաբերյալ։ Առաջին արշավը 1950 թ. էր, 4500 կմ (2800 մղոն), նա մենակ ուղևորվում է դեպի հյուսիսային Արգենտինայի գյուղական շրջաններ հեծանիվով, որի վրա փոքրիկ շարժիչ էր տեղադրել։ Սրան հաջորդում է 1951 թ. 8000 կմ երկարությամբ (5000 մղոն) իննամսյա մայրցամաքային արշավը մոտոցիկլով դեպի Հարավային Ամերիկա։ Վերջին ուղևորության պատճառով նա մեկ տարի չհաճախեց դասերի, փոխարենը ձեռնարկեց այս արշավը իր ընկերոջ՝ Ալբերտո Գրանադայի հետ։ Նրանց...
Այս գիրքը Աննա Ֆրանկ ի կյանքն է 1942 թ. հունիսի 12-ից մինչեւ 1944 թ. օգոստոսի 1-ը։ Օրագրի միջոցով մենք նորովի ենք ընկալում հոլոքոսթը «Հետնատան» պատերից ներս ապրող մարդու աչքերով։ Աննան զտարյուն հրեա էր։ 13 տարեկանում գիտեր ֆրանսերեն, անգլերեն, գերմաներեն, հոլանդերեն։ Երազում էր գրող դառնալ։ Բնագրով կարդում էր ամբողջ համաշխարհային գրականությունը։ Թե ինչ եղավ նրա հետ, կիմանաք, երբ ավարտին ընթերցեք Աննայի հոր՝ Օտտո Ֆրանկի վերջաբանը: Ծնվելով Ֆրանկֆուրտում՝ նա իր կյանքի մեծ մասն անցկացրել է Ամստերդամի մոտակայքում՝ այնտեղ տեղափոխվելով իր ընտանիքի հետ չորս տարեկան հասակում, երբ նացիստներն իշխանության անցան Գերմանիայում։ Նա կորցրել է իր քաղաքացիությունը 1941 թվականին՝ դառնալով քաղաքացություն չունեցող անձ։ 1940...
«Պայքարելու իրավունքը» ամփոփում է Մոնթե Մելքոնյանի կարեւոր աշխատությունները, հոդվածները և նամակները, որոնք հեղինակել է 1981-91 թվականներին՝ ընդհատակի և բանտարկության, ինչպես նաեւ Արցախյան շարժման և Հայաստանի անկախացման տարիներին: Գիրքը շոշափում է Արցախյան հարցին, Հայաստանի բաժանմանը, Թուրքիայում պարփակված հայոց հայրենիքի ազատագրմանը, այդ հողերում սփյուռքահայերի վերաբնակեցմանն ու քաղաքական ինքնիշխանության հաստատմանն առնչվող թեմաներ, որոնք Մոնթեն ուսումնասիրում է մեթոդաբանական, ռազմավարական, կազմակերպչական դիտանկյուններից՝ հիմքում ունենալով հայերի ինքնորոշման իրավունքի մասին իր անխախտ համոզումները։ Գրքում քննադատաբար փակագծեր են բացվում նաեւ Հայաստանի ազատագրության հայ գաղտնի բանակի գործունեության և նպատակների վերաբերյալ։
«Բոլորիս Ալենը» գիրքը պատմում է Արցախյան վերջին պատերազմում զոհված Ալեն Մարգարյանի մասին: Ալենը խորը և բազմակողմանի գիտելիքների տեր երիտասարդ էր, մեծ գրքասեր և մարդասեր: Գրքում հավաքված են Ալենի ընկերների, բարեկամների և ուսանողների գեղեցիկ հուշերը, որոնց միջոցով ներկայացվում են նրա գաղափարները, ձգտումներն ու երազանքները: Գրքի հեղինակները հույս ունեն, որ իրենց ընկերոջ անձնուրաց և նվիրված կերպարը օրինակ կդառնա շատերի համար:
«Զորավար Անդրանիկը ռուս և բրիտանացի զորականների հուշերում». Զորավար Անդրանիկի (Անդրանիկ Օզանյանшն)` հայ զորահրամանատար, պետական գործիչ և հայդուկապետի մասին գրվել են բազմաթիվ գրքեր, սակայն այս մեկը առանձնահատուկ հետաքրքրություն կառաջացնի՝ այն ներառում է ռուս և բրիտանացի զորականների հուշերը: Ալսեքսեյ Կոլմոկով «Պատմական հայկական վաշտը» Ռուս սպաներ՝ կապիտան Բորտի և պորուչիկ Կոլմակովի՝ Անդրանիկի մասին նամակը Կարո Վարդանյան «Անդրանիկ. Աներկրորդ հերոս և զորավար»
«Աշխարհի նկարագրությունը. Հրաշքների գիրքը» բովանդակում է XIII դարի վենետիկցի ճանապարհորդ Մարկո Պոլոյի Ուղեգրության արևելահայերեն ամբողջական թարգմանությունը՝ կատարված ֆրանսերեն վերջին լավագույն հրատարակությունից: Միջնադարյան եվրոպական գրական այս խոշոր հուշարձանը հայ ընթերցողին առավել մատչելի դարձնելու համար էջատակերին կատարված են անհրաժեշտ ծանոթագրություններ: Գիրքն ունի նաև հռչակավոր այս երկի պատմական և գրական արժանիքները ներկայացնող ամփոփ առաջաբան:
«Сергей Параджанов. MAESTRO» ալբոմում տեղ են գտել հանրահայտ կինոռեժիսոր Սերգեյ Փարաջանովի 181 աշխատանքները: Գիրքը բաղկացած է 5 բաժնից, որոնցից յուրաքանչյուրը ներառում է ներածություն, արվեստագետի աշխատանքներն ու դրանց նկարագրությունները, որոնք կազմվել են արվեստաբանական վերլուծությամբ և պարունակում են հարազատների, ընկերների, գործընկերների հուշերը, ինչպես նաև կինոսցենարների հատվածներ:
«Մյունխեն. վերջին կայարան» հուշապատումը վերջին հանգրվան հասնող մի կյանքի պատմություն է՝ հիմնված իրական դեպքերի ու ժամանակի նշանակալի իրադարձությունների վրա։ Այն արտացոլում է հայաստանցու կենցաղն ու մտորումներն անցած դարի երկրորդ կեսին և վերջին երկու տասնամյակում։ Ամբողջությամբ հագեցած է աշխատավոր մարդու հոգեբանությամբ ու իմաստնությամբ։ Գործող անձինք միմյանցից տարբերվում են բնավորությամբ, խառնվածքով, աշխարհայացքով, իրականության նկատմամբ վերաբերմունքով։ Գրքում տեղ են գտել նաև մտացածին մոտիվներ ու միջադեպեր, հավաքական կերպարներ, որոնք, սակայն, էապես չեն ազդում պատումի ընթացքի վրա և ենթակա են ընդհանուր իրապատում տրամաբանությանը։
Գեղեցիկ հյուսված, մտերմիկ ու լուսավոր այս պատմությունը ներկայացնում է Էռնեստ Հեմինգուեյի կյանքը փաստաթղթերի, լուսանկարների ու հավաքածուների միջոցով, որոնք մեկտեղվել են Հեմինգուեյի ժառանգությունը համակարգողի և նրա որդու ու թոռան համատեղ ջանքերով:
Գուրգեն Մահարու Երկերի լիակատար ժողովածուի իններորդ հատորում ընդգրկված են և իրենց ամբողջական ամփոփումն են ստացել մահարիական այնպիսի ինքնատիպ ժանրերի ստեղծագործություններ, ինչպիսիք են քանդակները և հուշերը: Դրանց զգալի մասն անտիպ է կամ հավաքված պարբերական մամուլից և տարբեր արխիվներից՝ ներկայացվում է առաջին անգամ: Առաջին անգամ է ներկայացվում և ուղեգրությունների շարքը, որը սկիզբ է առել նախախորհրդային տարիներին և առիթներով շարունակվել գրողի ողջ կյանքի ընթացքում:
Գիտե՞ք, որ Ազնավուրն իր Qui երգը գրել է Բուենոս-Աիրեսում, Hier Encore-ը՝ Մոսկվայում, Emmenez–moi-ն՝ Ճապոնիայից վերադառնալիս։ Ազնավուրն իրեն համարում է տարեց, բայց ոչ հնավանդ, գրում է անցյալի մասին, բայց այն քննում է առաջադիմական աշխարհայացքով։ Այս գրքում նա պատասխանում է իր անողոք քննադատների ու դեղին մամուլի մեղադրանքներին, պատմում, թե ինչպես ստացավ 2-րդ անձնագիրը եւ, ի վերջո, ինչու այդպես էլ թոշակի չի գնում։ Ազնավուրն իրեն հատուկ ոճով շարունակում է սրամտորեն, ինքնահեգնանքով եւ հումորով պատմել իր փորձի, ժամանակակից կյանքի մասին իր պատկերացումների, կյանքի,մահվան, սիրո եւ փողի մասին։
Հայ գրականությունում չկա երկու այլ անուն, որ կապված լինեն հոգևոր և անձնական այնպիսի ամուր կապով, ինչպես Գուրեն Մահարին և Եղիշե Չարենցը: Տասնվեց տարեկան էր Մահարին, երբ ծանոթացավ Չարենցի հետ: Անխուսափելիորեն խոսքը նրանց միջև պիտի գնար պոեզիայի մասին: Պոեզիան Չարենցի էությունն էր… Մահարու հիշողություններում խորն են դաջվել որբերի մասին Չարենցի խոսքերը, երբ հին Երևանի փողոցներից մեկում «գաճաճ և գունատ, միատեսակ քայլվածքով, գլուխների մեծությամբ, հասակով և մանավանդ շորերով» մի խումբ է դուրս եկել նրանց դեմ: «_Բոլորի անունն էլ Կարապետ է…այ 2, 4, 8,10, 24, 32…երեսուն երկուսն էլ Կարապետ են»,- ասել է նա: «Չարենց-Նամե» ժողովածուն ընդգրկում է չարենցյան թեմայով հոդվածներ, որոնք պատկանում են...
«Երկրի հակառակ կողմը» տպագրվել է 2008 թվականի մայիս-դեկտեմբեր ամիսներին «Հայկական ժամանակ» օրաթերթում, երբ Նիկոլ Փաշինյանն ընդհատակում էր, և նրա գտնվելու վայրը հայտնի չէր: ՀՀ ոստիկանությունը պաշտոնապես հայտարարել է, որ Փաշինյանը 2008 թվականի մարտին ապօրինի ճանապարհով լքել է Հայաստանի տարածքը, ապա ապօրինի ճանապարհով վերադարձել: Ինքը՝ Փաշինյանը, պնդում է, որ ընդհատակում գտնվելու ամբողջ ընթացքում ոչ մի րոպե չի լքել Հայաստանը:
Վոլդ Մեսսինգի անձնական օրագրի առաջին ռուսերեն հրատարակությունն է: Հանրահայտ էկստրասենցի անձնական գրառումները հավաքված են այս գրքում: Գիրքն ամբողջապես բացում է Մեսսինգի հոգին՝ բացահայտելով նրան հիշողությունների միջոցով: Այստեղ նա այնքան անկեղծ է, որքան դա հնարավոր է: Հենց այս օրագրում նա տալիս է իրեն ամենաանկեղծ ու վախեցնող հարցերը՝ Ի՞նչ է իմ շնորհը՝ օրհնությու՞ն, թե՞ անեծք, Որտեղի՞ց է իմ գերհնարավորությունը՝ Աստծու՞ց, թե՞ Սատանայից, Ինչպե՞ս ապրել այս անմարդկային պատասխանատվությամբ, Ո՞վ եմ ես՝ սուտ-գուշակո՞ղ, թե՞ Առաքյալ:
Գիրքն առաջին անգամ հրատարակվել է Հովհաննես Թումանյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ (ՀԽՍԽ ԳԱ հրատարակչություն, 1969): «Թումանյանը ժամանակիցների հուշերում» հուշագրության գաղափարը ծնվել է 1935-ին՝ բանաստեղծի «Երկերի լիակատար ժողովածուի» նախապատրաստական աշխատանքներն սկսելիս: Սակայն 30-ական թթ. Ժողովածուի տպագրությունն ընդհատվել է: 1966-ին Թումանյանի ծննդյան 100-ամյակի միջոցառումների ծրագրում ներառել են նաև այս աշխատության հրատարակությունը, Նվարդ Թումանյանի հավաքած հուշերին ավելացվել են հետագա տարիներին գրված և մասամբ մամուլում հրապարակվածները:
Սույն հուշագրություններում նկարագրված են արցախյան ազատամարտի այն իրադարձությունները, որոնց անմիջական մասնակիցն է եղել գրքի հեղինակը: Գիրքը վավերագրական է, նրանում հիշատակված բոլոր անձինք իրական մարդիկ են, արցախյան պատերազմի կենդանի և զոհված հերոսներ, որոնց վառ հիշատակին է նվիրված այս փաստագրական գիրքը:
«Նյու Յորք Թայմսի» «Կոշկավաճառը» բեսթսելերը ներկայացնում է «Նայք» ընկերության հիմնադրի անցած ուղին: Ամենաճանաչված համաշխարհային բրենդներից մեկի հիմնադիր Ֆիլ Նայթն այժմ աշխարհի ամենահարուստ մարդկանցից է, բայց երիտասարդ տարիքում չէր կարող անգամ իրեն թույլ տալ «Ադիդաս» գնել: Կես դար առաջ Նայթը 50 դոլար է վերցնում հորից ու սկսում Ճապոնիայից ներկրված մարզակոշիկներ վերավաճառել: Իսկ այսօր ընկերության տարեկան շրջանառությունը 30 միլիարդ դոլար է: Ֆիլ Նայթի անցած ճանապարհը լի էր փորձություններով ու դժվարություններով, սակայն նա կարողացավ այդ ամենը պատվով հաղթահարել: Նա մշտապես առեղծված է եղել շատերի համար, հազվադեպ է հարցազրույցներ տվել: Այս գրքում Նայթը բացահայտում է իր ընկերության պատմությունը, որը միլիոնավոր մարդկանց ներկայացրեց նորարարական մարզակոշիկներ...
Օլգա Գուլազյանը այս անչափ կարևոր թատերական հուշերում ներկայացնում է թատրոնում անցած իր ճանապարհը` ներկայացնելով ինչպես իր գործընկերների դիմանկարները, այնպես էլ այդ տարիների Թբիլիսին, Բաքուն, Կ. Պոլիսը, Նոր Նախիջևանը, Երևանը, Գանձակը, Շուշին, Իգդիրը և այլն: Դարասկզբին, ռուսական առաջին հեղափոխությանը նախորդող տարիներին, բազմաթիվ թատերախմբեր են կազմակերպվել բանվորական ու արհեստավորական շրջաններում։ Օլգայի ավագ եղբայրը, ով տպարանի բանվոր է եղել, մասնակցում է նման մի թատերախմբի գործերին։ Ու մի անգամ էլ փորձերը տեղի են ունենում Գուլազյանների տանը. դա «Էլի մեկ զոհ» պիեսն է լինում՝ Նատոյի և Վանոյի տեսարանը։ Տասնհինգամյա Օլգան այնքան է ուզում խաղալ Նատոյի դերը, որ չի կարողանում թաքցնել ցանկությունը։ Ռեժիսորն ընդառաջում է, և...
Գիրքը Էյնշտեյնի կյանքի մասին ամենավստահելի աղբյուրներից է, քանի որ հեղինակը բախտ է ունեցել ճանաչել ու աշխատել 20-րդ դարի մեծագույն հանճարի հետ: Լավ ճանաչելով մեծ գիտնականին ու նրան շրջապատողներին` Զելիգը պատմում է Էյնշտեյնին ուղեկցող իրադարձությունների ու մարդկանց մասին: Հեղինակը գրեթե չի շոշափում Էյնշտեյնի աշխատանքների բովանդակությունը, նա ավելի շատ ուշադրություն է դարձնում նրա մարդկային վեհ կերպարի վրա:
Վլադիմիր Արսենևի «Դերսու Ուզալա» ստեղծագործությունը իմաստուն, բարի և խիզախ որսորդի մասին է, որը, կորցնելով կնոջ ու զավակներին, տայգայում ապրում էր բաց երկնքի տակ: Արսենևի հերոսը իրական է, որը մարդու և բնության միաձույլ համերաշխության խորհրդանիշն է: Վեպի հիման վրա Ակիրա Կուրոսավան նկարել է համանուն ֆիլմը, որը ռեժիսորի միակ լայմաֆորմատ ժապավենի վրա նկարահանած ֆիլմն է:
Այս բացառիկ ինքնակենսագրականը ներկայացնում է ԱՄՆ-ում ամենաբարձր պետական պաշտոնը զբաղեցրած ամերիկահայ պետական և ռազմական գործիչ Փոլ Իգնեշիուսի հուշերը։ Նա պատմում է, թե ինչպես է իր ընտանիքը, փրկվելով Աբդուլ Համիդի սպանդից, հաստատվել Անգլիայում, ապա տեղափոխվել ԱՄՆ։ Փոլ Իգնեշիուսն առանձնակի ջերմությամբ է հիշում իր մանկության և պատանեկության տարիները, երբ Գլենդելի իրենց տուն էին այցելում Վիլյամ Սարոյանը, Ռուբեն Մամուլյանը։ Փոլ Իգնեշիուսը պատմում է նաև Հարվարդում սովորելու, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին մասնակցելու և ԱՄՆ կառավարությունում աշխատելու մասին։ Ի վերջո, հեղինակը նկարագրում է այն պատմական ուղևորությունը, որի ընթացքում այցելել է Արևմտյան Հայաստան և Երևան։ Հայերեն թարգմանության համար գրքում հատուկ նախաբան են գրել Փոլ Իգնեշիուսի զավակները՝ Դեյվիդ,...
