Фридрих Ницше (1844 – 1900) – немецкий философ, филолог-классик, поэт, автор таких известных трудов, как “По ту сторону добра и зла”, “Антихрист”, “Так говорил Заратустра” и другие. “Рождение трагедии из духа музыки” – эстетический трактат, в котором Ницше изложил свой взгляд на истоки искусства, зародившегося в Древней Греции. Именно в искусстве, по мнению философа, древние греки нашли противоядие от бессмысленности бытия. И именно с древнегреческого искусства началась постоянная борьба между светлым и темным началом, между гармонией и хаосом, которая продолжилась в последующие века европейской цивилизации. В сборник входят также “Несвоевременные размышления”, посвященные состоянию современной автору немецкой культуры и отразившие два...
Георг Вильгельм Фридрих Гегель (1770-1831) – всемирно известный мыслитель, один из творцов немецкой классической философии. “Философия духа”, будучи самостоятельной работой, является заключительной частью “Энциклопедии философских наук” Гегеля. Это произведение раскрывает учение немецкого философа о человеке, человеческом сознании, видах его деятельности и состоит из трех разделов: о субъективном духе (антропология, феноменология, психология), об объективном духе (право, нравственность, государство) и об абсолютном духе (искусство, религия, философия), как высшей ступени самопознания “абсолютной идеи”. Goodreads
Наряду с «Политикой» Аристотеля и «Государством» Платона фундаментальный труд Томаса Гоббса «Левиафа́н, или Материя, форма и власть государства церковного и гражданского» входит в золотой фонд мировой философской мысли и будет интересен тому, кто хочет самостоятельно разбираться в истории государства и права. Goodreads
Иммануил Кант – величайший философ Западной Европы, один из ведущих мыслителей эпохи Просвещения, родоначальник немецкой классической философии, основатель критического идеализма, внесший решающий вклад в развитие европейской философской традиции. «Критика способности суждения» – третья великая Критика, наряду с «Критикой чистого разума» и «Критикой практического разума». Если в первых двух трактатах Кант рассматривал разум как инструмент теоретического и практического мышления, то здесь он обращается к своеобразию эстетического и нравственного мира человека, к понятиям прекрасного, полезного и возвышенного. Goodreads
“Философия духа”, будучи самостоятельной работой, является заключительной частью “Энциклопедии философских наук” Гегеля. Это произведение раскрывает учение немецкого философа о человеке, человеческом сознании, видах его деятельности и состоит из трех разделов: о субъективном духе (антропология, феноменология, психология), об объективном духе (право, нравственность, государство) и об абсолютном духе (искусство, религия, философия) как высшей ступени самопознания “абсолютной идеи”. Goodreads
«Восстание масс» – культовая книга Х. Ортега-и-Гассета, принесшая ему всемирную славу. В ней он впервые в западной философии изложил основные принципы устройства так называемого массового общества, где каждый отдельный человек – статист, предпочитающий «плыть по течению» и не несущий ни за что ответственности. А западное общество ХХ века, по мнению автора, разделено не на классы или социальные группы, а на определенные типы людей – представителей аристократии и «массы», которые постепенно захватывают власть. Этот феномен – захват массами власти – Ортега-и-Гассет называет «восстанием масс». Goodreads
Платон Афинский — древнегреческий философ-идеалист, ученик Сократа, учитель Аристотеля. Именно с Платона философия формируется как система знания. Что такое законы и почему их нужно выполнять? Зачем они нужны и на каких философских учениях должны быть основаны? Кому, по мнению Платона, предстоит воплотить эти законы и стать идеальным правителем? И каков он, идеальный правитель? Устами своих героев на эти и другие вопросы отвечает Платон в диалогах “Софист”, “Политик”, “Законы” и “Послезаконие”. Goodreads
Диоген из Лаэрты в Киликии (первая половина III в. н. э.) оставил нам сочинения, являющиеся единственной и уникальной “историей философии”, написанной в античности. В этом трактате излагаются учения всех известных к тому времени древнегреческих мыслителей, начиная с Пифагора и заканчивая стоической и эпикурейской школами. Перевод выполнен ведущим отечественным специалистом в области античной литературы академиком М.Л. Гаспаровым, вступительная статья и некоторые комментарии написаны известным русским философом, выдающимся знатоком античности А.Ф. Лосевым. Goodreads
«Письма о добром и прекрасном» – книга, которую академик Лихачёв посвятил российскому юношеству. В этом произведении ученый, которого неоднократно называли «совестью нации», обращается к проблемам нравственного воспитания молодежи. «Честь», «искренность», «правдолюбие», «бескорыстие», «интеллигентность», «достоинство» – как редко, увы, сегодня вспоминает о них подрастающее поколение, с малолетства нацеленное на успех и материальные блага. Быть может, книга Лихачёва научит их, что прежде всего человеку следует быть человеком – уметь любить, верить, бороться за свои убеждения и видеть и ценить красоту? Goodreads
Бердяев Николай Александрович (1874 – 1948) – русский выдающийся религиозный философ, перешедший от марксизма к философии личности и свободы в духе религиозного экзистенциализма, исследующего человеческую жизнь. В работе “Русская идея” философ исследует “русскость”, таинственную субстанцию “русской души”. Размышления Н.А. Бердяева охватывают исторические события от Крещения Руси до Октябрьской революции, неразрывно связанные с деятельностью протопопа Аввакума, Петра I, Чаадаева, Достоевского, Соловьева и Ленина. В произведении «Истоки и смысл русского коммунизма» Н.А. Бердяев излагает свое самобытное понимание идейных истоков и социальной обусловленности русской революции, ее значение в исторической судьбе России. Goodreads
Никколо Макиавелли — один из самых известных итальянских мыслителей и политических деятелей эпохи Возрождения (занимал во Флоренции пост государственного секретаря), писатель, историк, военный теоретик, создавший ряд историко-политических сочинений («Рассуждения о первой декаде Тита Ливия», «История Флоренции»). Самым значительным и неоднозначным его произведением стал трактат «Государь». Долгие годы эта книга ассоциировалась с политикой яда и кинжала, а после ее выхода появился термин «макиавеллизм», обозначающий цинизм, вседозволенность, двуличие в политике. Настоящее издание знакомит читателя с трактатом Макиавелли «О военном искусстве», стоящим в одном ряду с величайшими работами по теории военного дела. Именно здесь впервые звучат идеи, важность которых для последующей истории западного...
Վիվեկա Չուդամանին ներածական տրակտատ է՝ հինդուիզմի Ադվայտա-Վեդանտա ավանդույթի հիման վրա: Այն դարեր շարունակ համարվել է Ադվայտայի ուսուցման ձեռնարկ: Վիվեկա Չուդամանի բառացի նշանակում է «իմացության գանձարան»: Ադվայտա-Վեդանտայի փիլիսոփայությունն ինքնաուսուցման ձեռնարկ է՝ աշակերտի եւ հոգեւոր ուսուցչի երկխոսություններով: 1908 թվականին Շրի Ռամանա Մահարիշին այն սանսկրիտից թարգմանաբար մեկնեց տամիլերեն լեզվով որպես արձակ ստեղծագործություն։
Ալբեր Կամյուի «Ընդվզող մարդը» փիլիսոփայական էսսեն մարդու էության բացահայտման փորձ է, որ խաղարկվում է հավերժի ու պատմական ժամանակի հանդիպադրման կիզակետում, երկրակենցաղ մարդկությանը մշտուղեկից հասարակական- քաղաքական վայրիվերումների, քաղաքակրթությունների ու դարաշրջանների շռնդալից հերթափոխի բեկումնային հանգուցակետերում: Էսսեն նաև հուսահատ ճիչ է՝ մարդկության ապագայի հոռետեսիլքին ընդելուզված: Նրանում ոգեկոչված գաղափարները ձայնակցում են իր մեծ նախորդների ու ժամանակակիցների, ինչու ոչ՝ նաև հաջորդների արծարծած մտահոգություններին: Կամյուն «Ընդվզող մարդը» սկսել է գրել 1950 թվականի փետրվարին։ Մեկ տարի անց՝ 1951 թվականի մարտին, գրքի հիմնական մասը լրացել է։ Առանձին գլուխներ` Նիցշեի և Լոտրեմոնի մասին, տպագրվել են ամսագրերում` մինչ գիրքը լույս տեսնելը։ «Ընդվզող մարդը» հրատարակվել է 1951 թվականին ՝ Գալիմար հրատարակչությունում։...
Միշել Օնֆրեն Կանի ազգային համալսարանի հիմնադիրն է: Նրա աշխարհայացքը հիմնված է փիլիսոփայության անտիկ ուղղությունների, մասնավորապես՝ էպիկուրիզմի և հեդոնիզմի վրա: Որոշակի տրամաբանական կապերի շնորհիվ նա այդ փիլիսոփայությունները կիրառում է մեր օրերում:
«ԻՄԱՑՈՒԹՅՈՒՆ» ԳՐԱԴԱՐԱՆԸ ընթերցողի ուշադրությանն է ներկայացնում հույն փիլիսոփա Պլատոնի (Ք.ա 428/7-348/7) երկերի հայերեն քառահատոր ժողովածուի (լույս է տեսել 2006-2017 թթ.) անդրանիկ գիրքը՝ նոր, վերանայված հրատարակությամբ: Հատորն ընդգրկում է «Սոկրատեսի պաշտպանականը» գործը, ինչպես նաև «Կրիտոն», «Ֆեդոն» և «Խնջույք» տրամախոսությունները:
«Ամբոխների հոգեբանությունը». Առաջին անգամ հայ ընթերցողին է ներկայացվում ֆրանսիացի բժիշկ, մարդաբան, հոգեբան, սոցիոլոգ, բնագետ և գյուտարար, սոցիալական հոգեբանության մի ճյուղը կազմող զանգվածների հոգեբանության հիմնադիր Շառլ Մարի Գյուստավ Լը Բոնի (1841-1931) 1895-ին լույս տեսած «Ամբոխների հոգեբանությունը» աշխատությունը, որը համարվում է աշխարհը վերափոխած ամենանշանավոր գրքերից մեկը: Այս գիրքը և ընդհանրապես Լը Բոնի գաղափարները կարևորագույն դեր են խաղացել 20-րդ դարասկզբին, մասնավորապես ամբողջատիրական համակարգերի հիմնադիրների՝ Մուսոլինիի, Հիտլերի, Ստալինի և Մաոյի, անգամ Մուստաֆա Քեմալի, հանրապետական վարչակարգերի խոշորագույն առաջնորդների՝ Ռուզվելտի, Կլեմանսոյի, Պուանկարեի, Չերչիլի, դը Գոլի, ինչպես նաև, գիտական առումով, Զիգմունդ Ֆրոյդի և Մաքս Վեբերի, քաղաքական առումով, մասնավորապես, նացիոնալ սոցիալիզմի և նրա գլխավոր դերակատարների վրա: Թարգմանված է...
Ընթերցողի ուշադրությանն է ներկայացնում ավստրիացի մտածող, անթրոպոսոֆիայի հիմնադիր Ռուդոլֆ Շտայների (1861-1925) սոցիոլոգիական գլխավոր երկը՝ «Սոցիալական հարցի էությունը»: Մեկ դար առաջ գրված աշխատությունը քննում է խնդիրներ, որոնք հույժ կարևոր էին այն ժամանակ և անչափ արդիական են հատկապես մեր օրերում, առաջարկում է հիմնարար լուծումներ, որոնց գործադրմամբ հնարավոր է խուսափել բազում ճգնաժամերից ու աղետներից հասարակական կյանքում:
Ընթերցողի ուշադրությանն է ներկայացնում XX դ. ավստրիացի մտածող, անթրոպոսոֆիայի հիմնադիր Ռուդոլֆ Շտայների «Քրիստոնեությունը որպես միստիկական փաստ և հին աշխարհի միստերիաները» աշխատությունը:
Ֆրիդրիխ Նիցշեի «Երկեր հինգ հատորով. Հատոր 5/2» «Դիոնիսոսյան դիթիրամբներ» բանաստեղծական ժողովածուն (հրատարակվել է 1891թ.), տարբեր տարիներին գրված բանաստեղծություններ ու բանաստեղծական պատառիկներ և հատվածներ սևագիր ժառանգությունից, որից էլ Էլիզաբեթ Ֆյորստեր- Նիցշեն և Պետեր Գաստը հետագայում կազմել և հրապարակել են «Կամք առ իշխանություն» աղմկահարույց բանաքաղություն- գիրքը: Հատորը եզրափակում է փիլիսոփայի կենսագրության մի ուրվագիծ, որն ուղեկցված է նամակագրական նյութով:
«Դարը» աշխատության 13 տեքստերի հիմքում Փիլիսոփայության միջազգային քոլեջի սեմինարներում (1998-2001) Բադիուի կարդացած դասախոսություններն են: Նա խոսում է 20-րդ դարի մասին։ Ինչպե՞ս ընկալել այդ դարը։ Ինչպե՞ս ըմբռնել «դասական հանցագործության» էությունը (Հոլոքոստ, Գուլագ). չէ՞ որ այդ ոճիրները բնութագրվում են մտքի բացակայությամբ, չէ՞ որ այդ միտքը փոխարինվել է վիճակագրությամբ (միլիոնավոր զոհեր): Բադիուն համարում է, որ 20-րդ դարն ամենեւին էլ չի առաջնորդվել «պայծառ ապագայի» խոստումներով կամ «երկրային դրախտի» պատրանքով։ Ճիշտ հակառակը. առաջմղիչ ուժն իրականի հանդեպ կիրքն էր, ամեն ինչ «այստեղ եւ հիմա» իրագործելու տենչը: Այն ավետյաց դար չէր, այլ կենսագործելու դարաշրջան։ Իրագործման, իրացման, իսկույնեւեթ իրակերտելու դար էր, ոչ թե խոստումների եւ հուսադրման: Դարի վերջին...
Ֆրիդրիխ Նիցշեի (1864-1900) երկերի առաջին հատորն ընդգրկում է «Ողբերգության ծնունդը» (1872), «Անժամանակյա դիտարկումներ»-ի «Կյանքի համար պատմության օգուտի ու վնասի մասին» (1874) հոդվածը և հատվածներ «Մարդկային, չափազանց մարդկային» (1878) գրքից:
Կանտը հռչակավոր գերմանացի փիլիսոփա է, գերմանական դասական փիլիսոփայության հիմնադիրներից: Այս գրքում ներկայացված են նրա ամենահայտնի աշխատանքներից ծաղկաքաղեր, որոնք ընդհանուր պատկերացում են տալիս հանրահայտ փիլիսոփայի աշխատությունների մասին:
Առաջին անգամ հայ ընթերցողին է ներկայացվում ֆրանսիացի բժիշկ, մարդաբան, հոգեբան, սոցիոլոգ, բնագետ և գյուտարար, սոցիալական հոգեբանության մի ճյուղը կազմող զանգվածների հոգեբանության հիմնադիր Շառլ Մարի Գյուստավ Լը Բոնի (1841-1931) 1895-ին լույս տեսած «Ամբոխների հոգեբանությունը» աշխատությունը, որը համարվում է աշխարհը վերափոխած ամենանշանավոր գրքերից մեկը: Այս գիրքը և ընդհանրապես Լը Բոնի գաղափարները կարևորագույն դեր են խաղացել 20-րդ դարասկզբին, մասնավորապես ամբողջատիրական համակարգերի հիմնադիրների՝ Մուսոլինիի, Հիտլերի, Ստալինի և Մաոյի, անգամ Մուստաֆա Քեմալի, հանրապետական վարչակարգերի խոշորագույն առաջնորդների՝ Ռուզվելտի, Կլեմանսոյի, Պուանկարեի, Չերչիլի, դը Գոլի, ինչպես նաև, գիտական առումով, Զիգմունդ Ֆրոյդի և Մաքս Վեբերի, քաղաքական առումով, մասնավորապես, նացիոնալ սոցիալիզմի և նրա գլխավոր դերակատարների վրա: Թարգմանված է ՖԵԼԻՔՍ Ալկանի...
Ազատության փիլիսոփայությունը չի նշանակում ազատության հիմնահարցի՝ որպես փիլիսոփայության հիմնահարցերից մեկի ուսումնասիրություն, ազատությունն այստեղ օբյեկտ չէ: Ազատության փիլիսոփայությունը նշանակում է ազատների փիլիսոփայություն, ազատությունից բխող փիլիսոփայություն՝ ի հակադրություն ճորտերի՝ անհրաժեշտությունից բխող փիլիսոփայության. ազատությունը փիլիսոփայող սուբյեկտի վիճակն է:
