Ժողովածուն ներառում է նորանկախ Հայաստանի զարգացման ընթացքին վերաբերող տարաբնույթ հոդվածներ և հարցազրույցներ: Դրանք բերված են ժամանակագրական կարգով և ընթերցողին հնարավորություն են տալիս կատարել սեփական վերլուծությունները՝ հասկանալով նաև, թե տարբեր տարիների իրադարձությունների ազդեցությամբ ինչ վերափոխումներ են արձանագրվել երկրում: Հեղինակը խնդիրներն արծարծելիս առաջնորդվել է «լապտերիկի ոչ թե ճառագայթային, այլ ցրված լուսարձակման» սկզբունքով, այն է՝ համընդգրկուն մոտեցմամբ: Ժողովածուն նախատեսված է հետազոտողների, պետական ծառայողների, ուսանողների և տնտեսական քաղաքականությամբ հետաքրքրվողների համար: Goodreads
«Наедине с собой. Размышления» — сборник афористических мыслей Марка Аврелия, написанный им на греческом языке (койне) в 70-е годы II века во время войны на дунайской границе. Он пользовался несомненным успехом в позднеантичное время, а в XVI веке возродился в европейских философских кругах. Эти личные записи отражают упорное стремление императора не только руководствоваться в своем мироощущении учением стоиков, но и развивать его дальше, назвав ведущим началом в человеке не душу, но разум, который нужно привести в согласие с природой целого, достигнув таким образом бесстрастия. Goodreads
500 фунтов в год и своя комната – это главное, что нужно женщине для творчества, по мнению Вирджинии Вулф. «Своя комната» – знаменитое эссе, основанное на лекциях, которые Вулф прочитала в Ньюнхэм-колледже и Гёртон-колледже – двух женских колледжах Кембриджского университета – в октябре 1928 года. В нем она обращается ко всем женщинам, занимающимся литературой, и вспоминает своих великих предшественниц – Джейн Остен, Шарлотту Бронте, Джордж Элиот, – вынужденных писать в общей гостиной, прятать рукописи подальше от посторонних глаз и все время сталкиваться с мнением, что писательский труд – недостойное занятие для женщины. Эссе, несмотря на публицистический формат, не теряет красоты...
«Бунтующий человек» — эссе, написанное на стыке литературоведения и философии. Одна из главных идей Камю, положенная им в основу его писательской и философской экзистенциалистской концепции, — идея бунта. Бунта, пусть трижды обреченного на неудачу, но побуждающего человека, который желает сам управлять своей судьбой, на борьбу против законов общества. Осмысленная жизнь, по Камю, невозможна без борьбы, как невозможна борьба без воли к свободе, снова и снова ставящей перед нами «проклятые» вопросы бытия. «Миф о Сизифе» — философское эссе, в котором автор представляет бессмысленный и бесконечный труд Сизифа как метафору современного общества. Зачем мы работаем каждый день? Кому это нужно? Ежедневный поход...
Диалог «Государство» занимает особое место в творчестве и мировоззрении Платона. В нем он рисует картину идеального, по его мнению, устройства жизни людей, основанного на высшей справедливости, и дает подробную характеристику основным существующим формам правления, таким, как аристократия, олигархия, тирания, демократия и другим. Goodreads
Статья «Настоящее и будущее», известная также под названием «Нераскрытая самость», – одна из немногих работ Юнга, адресованных широкому кругу читателей. Наблюдая подавление индивида массовой психологией в настоящем (статья написана в 1957 г.) и предвидя усиление этой тенденции в будущем, Юнг посчитал своим долгом предупредить человечество о грозящей ему опасности и обрисовать возможные пути выживания в обществе, стирающем всякую индивидуальность. В сборник также включена работа «Символы и толкование сновидений», в которой Юнг исследует принципы работы с бессознательным посредством толкования снов. Goodreads
В 1857 году Торо «удалился от мира» и провел два года в собственноручно выстроенной хижине на берегу пруда Уолден. Результатом его добровольного затворничества стала состоящая из 18-ти взаимосвязанных глав-эссе книга «Уолден, или Жизнь в лесу», которая до сих пор продолжает оказывать огромное влияние на самые широкие круги молодежи, придерживающейся нонконформистских убеждений. «Осознанное потребление», отрицание культа материального преуспевания, любовь и бережное отношение к природе – вот лишь немногие из идей, которые современное общество почерпнуло из книги Торо. Из первой книги западной культуры, в которой простота и самодостаточность, интеллектуальное совершенствование и близость к природе открыто предлагаются как достойная альтернатива «обществу потребления». Goodreads
Сартр-романист и Сартр-философ объединились в фундаментальном труде, написанном в 1947 году. Это эссе стало ответом на обвинения критиков в политической ангажированности литературы и ее уходе от высокого искусства. Автор пытается ответить на важнейшие для писателя вопросы: Что значит писать? Почему люди пишут? Для кого люди пишут? Найденные им ответы неординарны и провокационны, и целые поколения писателей, философов и литературоведов защищают, опровергают и переосмысляют его идеи. Goodreads
Психоаналитическое эссе «Я и Оно» посвящено одной из самых таинственных областей человеческой психики – взаимодействию сознательного и бессознательного. Фрейд раскрывает изощренные механизмы, с помощью которых «Оно», олицетворяющее глубинный уровень бессознательных влечений, управляет нашим сознательным «Я», создавая при этом иллюзию, будто «Я» самостоятельно принимает решения. В сборник также вошли работа «По ту сторону принципа удовольствия», в которой автор рассуждает о парадоксальном «влечении к смерти», заложенном в каждом живом существе, и эссе «Моисей и монотеизм». Goodreads
Творческое наследие Рильке уникально в своей многогранности, в своем противоречии эпохе: в непростые времена революций и Первой мировой войны он писал об эстетике и мечтах, обращаясь к “внутреннему миру человека, который полон сокровенных, одному ему понятных значений и смыслов”. Хотя мировую славу Рильке принесли поэтические сборники, его проза по силе духа, мощи, звенящему ощущению реальности не уступает стихам. В настоящий сборник вошли знаменитые “Письма к молодому поэту” и “Письма о Сезанне” – тонкие заметки о поэзии и природе поэтического творчества, об искусстве и пути истинного художника, об одиночестве и любви. Goodreads
В книгу включена не только легендарная повесть-притча Оруэлла «Скотный двор», но и эссе разных лет – «Литература и тоталитаризм», «Писатели и Левиафан», «Заметки о национализме» и другие. Что привлекает читателя в художественной и публицистической прозе этого запретного в тоталитарных странах автора? В первую очередь – острейшие проблемы политической и культурной жизни 40-х годов XX века, которые и сегодня продолжают оставаться актуальными. А также объективность в оценке событий и яркая авторская индивидуальность, помноженные на истинное литературное мастерство. Goodreads
«Чем свободнее абстрактный элемент формы, тем чище и притом примитивнее его звучание», – эти слова Кандинского вполне могли бы стать девизом всего творчества великого мастера русского авангарда и прекрасным эпиграфом для его сборника, в который вошли работы «О духовном в искусстве», «Текст художника.Ступени», «Точка и линия на плоскости». В этих работах художник, демонстрируя незаурядный искусствоведческий талант, размышляет о причинах своего отказа от фигуративной живописи, о принципах, законах абстрактного искусства и его понимания, о психологизме беспредметности и многих других вопросах, и в наши дни не утративших актуальности для всех, кто интересуется изобразительным искусством. Goodreads
«Սեփական սենյակը» Վիրջինիա Վուլֆի ընդլայնված էսսեն է։ Առաջին անգամ հրապարակվել է 1929 թվականի հոկտեմբերի 24-ին, էսսեն հիմնված էր մի շարք դասախոսությունների վրա, որոնք նա կարդացել է Նյունհեմ քոլեջում և Գիրթոն քոլեջում, Քեմբրիջի համալսարանի երկու կանանց քոլեջներում 1928 թվականի հոկտեմբերին։ Կանանց և՛ որպես գրողներ, և՛ գեղարվեստական գրականության հերոսներ ուսումնասիրելող, դասախոսությունների շարք է: Goodreads
Հրանտ Դինքի այս գրքում հարյուրից ավելի հրապարակումներ են, որոնք 1996 -2007 թվականներին տպագրվել են «Ակօս», «Յենի Բինյըլ» և «Բիրգյուն» թերթերում։ Նա անդրադարձել է աշխարհին, Արևմուտքին, Սփյուռքին, հայ-թուրքական խնդրին, Թուրքիայի հայ համայնքին, ազգային փոքրամասնություններին, քրդական հարցին։ Ինչի մասին էր մտածում ու խոսում Դինքը։ Հոդվածներ, որոնք արդիական են նաև այսօր, հիմնախնդիրներ, որոնք չեն լուծվել մինչև հիմա։ newmag-ը և Հրանտ Դինք հիմնարկը մեկ գրքով ներկայացրել են հայտնի հայի վերլուծություններն ու քաղաքական միտքը։ Goodreads
Ընտրանին ներառում է Այրարատից, Լոռուց, Արցախից, Վան- Վասպուրականից, Մուշ- Բուլանըխից, Մուսա լեռից, Գեղարքունիքից և հայոց այլ ազգագավառներից գրառված հեքիաթներ, որոնցում դրվատվում են աստվածապաշտությունը, մարդասիրությունը, հյուրասիրությունը, ժուժկալությունը, ծնողասիրությունն ու եղբայրասիրությունը, և պախարակվում են արծաթասիրությունը, նախանձը, ագահությունը, գողությունը, մեծամտությունը, ծուլությունը:
Տիգրան Հայրապետյանի քաղաքագիտական վերլուծությունների չորրորդ հատորում մեկտեղված են հոդվածներ, որոնցում հեղինակն ապշեցուցիչ ճշգրտությամբ դեռ 1990-ականներին ախտորոշել էր Հայաստանին սպառնացող ներքին ու արտաքին վտանգներն ու կանխատեսել հնարավոր աղետները: Այս հատորում Տիգրան Հայրապետյանը բարձրացնում է նորանկախ Հայաստանի հիմքերին առնչվող մտահոգիչ բազմաթիվ հարցեր՝ 1990-ականների սկզբին ձևավորված պետական կառավարման համակարգից մինչև ազատության ու պատասխանատվության համաչափ ընկալման կարևորություն: Առաջին երեք հատորներում հավաքված նյութերում հեղինակը ներկայացնում էր Հայաստանի ու տարածաշրջանի խնդիրները, աշխարհաքաղաքական կենտրոնների հավակնությունները և այդ գործընթացների մեջ մտնող Հայաստանի դերը: Նա տալիս էր «Երկիրը ծանր վիճակից դուրս բերելու համար ի՞նչ պետք է անել» հարցի պատասխանը։ Այս հատորում հեղինակը վերլուծում է Հայաստանի հնարավոր հեռանկարները՝ դրանք դիտարկելով պատերազմի ու...
Հակոբ Հակոբյան «Ուրախության և տխրության խոսքեր» ընդհանուր խորագրով երկհատորյակի երկրորդ գիրքը բովանդակում է նկարչի՝ 2005 թվականից հետո գրած հոդվածներն ու էսսեները, ինչպես նաև հարցազրույցները, դարձյալ ընտրողաբար:
Հակոբ Հակոբյան «Ուրախության և տխրության խոսքեր» ընդհանուր խորագրով երկհատորյակի առաջին գիրքը բովանդակում է նկարչի՝ մինչև 2005 թվականը գրած հոդվածներն ու էսսեները, ինչպես նաև հարցազրույցները, ընտրողաբար:
Ժողովածուում տեղ են գտել հեղինակի «Ձորի Միրոն» վիպակը, «Մարութա սարի ամպերը» պատմվածքաշարը և «Ագռավաքար» էսսեների և ակնարկների շարքը, որոնք իրենց ասելիքով արդիական են ցայսօր: Գալշոյանի հերոսներն անվախ են, ժամանակի հոսանքին հակառակ լողացող, անգամ ժամանակից դուրս, ազնիվ և առնական, իրենց հոգու երազը չկորցրած մարդիկ են, որոնք Էրգրում են թողել իրենց երիտասարդությունը, հիշողությունը և արյան կանչով հասել են Արաքսից այս կողմ ու դեռ հաշտ չեն աշխարհի հետ… հարց ունեն աշխարհին տալու. Ինչո՞ւ… Նվիրվում է Մուշեղ Գալշոյանի ծննդյան 90-ամյակին:
Գրքում կաթողիկոսն անդրադառնում է նոր իրականությանը՝ մեր ժամանակներին, որոնք ընթանում են դեպի հասարակական-քաղաքական այլ հավասարակշռություն, որտեղ մարդկությունը փնտրում է անպատերազմ, խաղաղ գոյակցություն: Վեհափառն այս հարահոսում կարևորում է հայ ժողովրդի նկարագրի պահպանումը, անհատական ու հավաքական առաքինությունների մշակումը, որովհետև պատերազմի դաշտում և մյուս ոլորտներում «հաղթանակները նկարագրով են շահվում»: Հեղինակը, «Խրիմյան Հայրիկը՝ որպես դաստիարակ» հոդվածում քննելով հայ ժողովրդի պատմությունը, հորդորում է գիտակցել, որ այն հեռու անցյալում տեղի ունեցած դեպքերի շարադրանք չէ, այլ մեր ազգային կենսափորձը հարստացնող դասագիրք, որից պետք է սովորել։ Այսօր, երբ մարդկությունը խելահեղորեն նետված է զարհուրելի պատերազմում, երբ մահն ու ավերն արշավում են հորիզոնից հորիզոն, երբ հազարամյա սկզբունքներն ու արժեքներն անդունդն...
2011 թվականին հրատարակված այս գրքում 20-րդ դարի մեծագույն պետական գործիչներից մեկը՝ Սինգապուրի հիմնադիր վարչապետ Լի Կուան Յուն, վերլուծում է նախորդ տասնամյակների քաղաքական գործընթացները և կանխատեսումներ անում հետագա համաշխարհային զարգացումների մասին: Յուրաքանչյուր երկրին մի գլուխ է նվիրված, որոնց հաջորդում են հեղինակի հետ հարցազրույցները:
«Երկիրը երկիր է» ժողովածուն ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, անվանի մտավորական Սոս Սարգսյանի հոդվածների, հուշերի, ակնարկների, մտքերի, հարցազրույցների ընտրանի է։ Գրքում դերասանի ուշադրության կենտրոնում են մեր երկրի անկախությունը, պետականությունը, մշակույթը։ Մտավորականը հասարակությանը հորդորում է դասեր քաղել հայ ժողովրդի պատմությունից, մասնավորապես քսաներորդ դարի իրադարձություններից: Սոս Սարգսյանը կարևորում է անկախության պահանջները հաշվի առնելը, հնի իներցիայով առաջ չշարժվելը, անձերի ճակատագիրը երկրի ճակատագրից չզատելը: Արտիստը համախմբվելու կոչ է անում, որովհետև «Եթե բոլորս երազենք, եթե պինդ երազենք, ապա իրականություն կդառնա մեր երազածը»:
Օլիվեր Սթոունը այս գիրքը գրել է Պուտինի հետ 2015-2017 թթ. անցկացրած հարցազրույցների հիման վրա, որոնք ցուցադրվել են ամերիկյան հեռուստատեսությամբ։ Գրքում Վլադիմիր Պուտինը ներկայացնում է ուկրաինական ճգնաժամի արմատները, աշխարհաքաղաքական խնդիրների ռուսական տեսակետը, պատմում իր մանկության՝ երբեք չհրապարակված մանրամասները։ Պուտինի հետ հարցազրույցների համար ամերիկյան մամուլը քննադատել է Սթոունին, մեղադրել միակողմանի դիրքորոշումներ հրապարակելու մեջ։ Սակայն հեղինակը ցույց է տվել, թե ով է Վլադիմիր Պուտինը, ինչ աշխարհայացք ունի, որոշումներ կայացնելիս ինչ սկզբունքներով է առաջնորդվում եւ ինչի է պատրաստ՝ հանուն իր երկրի։ Goodreads
