Խոդեդան | Խաչիկ Դաշտենց

Խաչիկ Դաշտենցի «Խոդեդան» վեպը, որն ընդգրկում է շուրջ վաթսուն տարի՝ 1890-1950-ական թվականներ, բռնաշենցի հովիվ Ասատուրի (քրդերեն՝ Խոդեդան) և նրա բախտակից հայրենակիցների պատմությունն է։ Այս արևմտահայ շինարարներին վիճակված էր անցնել արյան միջով և արհավիրքներով լի ճանապարհ, որն ավարտվում է Արևելքով Հայաստանում։ Նրանք իրենց վերջին ապաստանն են գտնում Արագածում՝ լանջերին՝ հին թշնամուն թողնելով իրենց նախնիների երկիրը, «ուր ամեն մի քար, ծառ, ծաղիկ հազարամյա պատմություն ունի» և վիրավոր սրտերում դնելով այդ երկրի կորստի ցավը։ — Ա՜խ, հող, շաքար էր, շան բերանն էր մնացել։