Մարգարիտա Վարդանյանի աֆորիզմները ծնվել են կյանքի փորձից: Նա կարողացել է վերացարկվել տեսածից ու զգացածից, փոքրացնել մտածողության հուներում մանրակերտի վերածված խոհերը և հանձնել թղթին այնպիսի թեթևությամբ, ասես կողքից է տեսել:
«Երբ դառնամ դեղձենի» ժողովածուն ասես կյանքի, հոգու, անհատի և հասարակության, քաղաքական երևույթների կուռ վավերացում լինի, սակայն՝ սթափ, առանց լացուկոծի, հրամայականների և աղերսների: Բանաստեղծություններն ընդգրկուն ասելիքով տարածքներ են, որտեղ վրձնահարվածները մանրամասնություններ են:
Հայերեն-արդի եբրայերեն թեմատիկ բառարանն Իսրայելի պետական լեզվին նվիրված առաջին հայալեզու բառարանն է: Այն բաղկացած է ավելի քան 80 թեմայից: Բառարանը պարունակում է թեմատիկ՝ կենցաղայինից ընդհուպ մասնագիտական տարբեր ոլորտներին առնչվող բառապաշար: Բառարանը հասցեագրված է բուհերի արևելագիտական, միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետների ուսանողներին, լեզվաբանությամբ, սեմագիտությամբ զբաղվող գիտանականներին, եբրայերենով հետաքրքրվող բոլոր անհատներին:
Լևոն Հախվերդյանի «Պարույրը» հուշագրությունը մեծ բանաստեղծի ստեղծագործության ու գործունեության յուրօրինակ գնահատականն է նաև: Պատմելով Սևակի մասին՝ Հախվերդյանը միևնույն ժամանակ շատ կարևոր շեշտադրումներով վեր է հանում նրա ապրած ժամանակաշրջանի պատկերը՝ դեմքերով, դեպքերով ու իրադարձություններով:
Գաբրիել Գարսիա Մարկեսի ավագ որդու՝ կինոռեժիսոր, սցենարիստ, օպերատոր և պրոդյուսեր Ռոդրիգո Գարսիայի հուշագրությունը (2021) ուշագրավ մանրամասներով լի անդրադարձ է մեծ գրողի կյանքի վերջին շրջանին և նրա, կնոջ ու զավակների փոխհարաբերություններին: Հետաքրքիր կենսագրական դրվագները համալրված են Գարսիա Մարկեսի ստեղծագործությանն ու անձին վերաբերող նուրբ դիտարկումներով:
«Անդրանիկի վերջին ձին» վեպի գլխավոր, բայց չերևացող հերոսն Անդրանիկ զորավարի վերջին նժույգն է, որ վեպում է ու հերոսների հիշողության մեջ և ուղեկցում է նրանց պատմության ամբողջ ընթացքում: Վեպի գործողությունները ձգվում են գրեթե մեկ դար՝ 1918-ից մինչև 2020 թվական։ Առաջին մասի դեպքերը տեղի են ունենում Սևանի ավազանում։ Ներկայացվում է հայոց պատմության ամենադրամատիկ էջերից մեկը՝ Զոդում Սիլիկյան եղբայրների սպանությունն ու, որպես վրեժ, Զոդ օպերացիան: Երկրորդ մասում վեպի վերջին հերոսի՝ Մովսեսի հուշերն են: Էպոպեա, որի առանցքում պապերից որդիներին ու թոռներին անցած արժեքներն ու խնդիրներն են:
Հովհաննես Թումանյանի պոեմներն առաջին անգամ ամբողջությամբ լույս են տեսնում առանձին գրքով: Արտատպվել են Թումանյանի «Երկերի լիակատար ժողովածուի» ակադեմիական 2-րդ հրատարակությունից [«Մարոն», «Լոռեցի Սաքոն», «Ալեք», «Մեհրի», «Մերժված օրենք», «Հառաչանք», (Հատվածներ), «Անուշ», «Դեպի անհունը», «Սասունցի Դավիթը», «Սասունցի Դավիթը» (Բ մասը), «Թմբկաբերդի առումը», «Հին կռիվը», « Հազարան բըլբուլ»]: Թումանյանի պոեմները հայ գրականության չխամրող արժեքներից են: Տպագրվել է «Լոռվա ձոր» հայրենակցական միության և «Էդիթ Պրինտ» հրատարակչության հովանավորությամբ:
Եվգենի Շվարցի հռչակավոր գործերի այս ժողովածուն ընդգրկում է չորս հեքիաթ՝ «Մերկ թագավորը» (1934), «Ստվերը» (1940,բեմադրությունն առաջնախաղից հետո արգելվել է), «Վիշապը» (1944, առաջնախաղից հետո պիեսի վրա դրված արգելքը հանվել է միայն 1962-ին), «Սովորական հրաշք» (1954): Բոլոր պիեսներն էլ, որոնք առաջին անգամ են հրատարակվում հայերեն, այլաբանական հանդերձանքով ներկայացնում են մշտապես արդիական թեմաներ՝ բնավ չհնանալով:
Ահա նոր եւ, հեղինակի խոսքով, հաստատ վերջին գիրքը՝ Մանյունյայի, Նառայի և փոքրիկ Բերդի մյուս հրաշալի բնակիչների արկածների մասին։ Շտապե՛ք տեսնել։ Եվ կարդալ։ Մանյունյայի ու նրա ընկերուհի Նառայի կյանքում ամպի չափ հոգս կա. պիտի հասցնեն չարաճճիություններ անել ու բոլորի կյանքն ուտել։ Առանց դրա ի՞նչ մանկություն։ Միայն թե Մանյունյան իսկական փոթորիկ է։ Ինչ սկսեն ընկերուհիները, կվերածի հերթական ցունամիի։ Անընդհատ շիլաշփոթի մեջ հայտնվող հարազատների ու Տայի անսովոր կոլորիտն էլ չի թողնի ձանձրույթից հորանջել։ Goodreads
«Բանակցային առաջնագծում » ժողովածուն ամփոփում է Սերժ Սարգսյանի պաշտոնավարման տասը (2008-2018) եւ հետնախագահական շրջանի չորս տարիներին (2018-2022) ԼՂ հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացի վերաբերյալ նախագահ Սարգսյանի հայտարարությունները, ուղերձները, ելույթները, հոդվածները, հարցազրույցները:
«Չարիքն արևի տակ» վեպը համաշխարհային գրականության դասական դետեկտիվներից է: Այն առաջին անգամ տպագրվել է 1941թ. Մեծ Բրիտանիայում: Ագաթա Քրիստիի հանրահռչակ հերոսը՝ բելգիացի խուզարկու Էրքյուլ Պուարոն, հերթական անգամ ի ցույց է դնում նուրբ դրվագները նկատելու և փաստերը ճիշտ համադրելու կարևորությունը խճճված ու խորամանկ հանելուկները բացահայտելու գործում: Վեպի գործողությունները տեղի են ունենում մինչպատերազմյան ժամանակաշրջանում Անգլիայի հարավ-արևմտյան շրջանում գտնվող «Ուրախ Ռոջեր» հյուրանոցում: Պուարոն գալիս է կղզի հանգստանալու որպես սովորական կենվոր, ինչի շնորհիվ էլ ոչ միայն ականատես է դառնում, այլև մասնակից է լինում շատ իրադարձությունների, որոնք նախորդում են հյուրերից մեկի՝ պաշտոնաթող կապիտանի սպանությանը: «Դետեկտիվի թագուհի» Ագաթա Քրիստիի պատկերավոր սպանությունների առեղծվածները տասնամյակներ շարունակ հետապնդել են...
Փոքրիկ Իշխանը պահմտոցի է խաղում ընկերոջ՝ Աղվեսի հետ: Բա՛ց դռնակներն ու գտիր Աղվեսին: Գրքույկը ձեր բալիկին կօգնի զարգացնել շոշափելիքի զգայարանն ու մանր մոտորիկան:
«Լատվիացի Պետերը» վեպն ընդգրկվել է «Լը Մոնդ» օրաթերթի՝ «Դարի լավագույն գրքերի» հարյուրակում՝ զբաղեցնելով 84-րդ հորիզոնականը: Գիրքն առաջին անգամ լույս է տեսել 1931թ. մայիսին: Սիմենոնի առաջին «Մեգրեն» լավագույնս նկարագրում է ֆրանսիացի խուզարկուի՝ ոչ բոլորին հատուկ տոկուն ու համբերատար բնավորությունը: Ի տարբերություն մյուս քննիչների, ովքեր գործի են դնում առավելապես իրենց դեդուկտիվ հմտությունները, Մեգրեն առաջնորդվում է հոգեբանական կանխազգացումներով: Լատվիացի Պետերի առեղծվածը բացահայտելիս նույնպես խուզարկուն անդավաճան էր իր մեթոդներին՝ սպաել, սպասել. սպասել, մինչև դիմակը կպատռի հենց ինքը՝ հանցագործը: Տարիքը, ըստ երևույթին, 32, հասակը՝ 169… Բելգիացի գրող, հոգեբանական դետեկտիվ ժանրի աշխարհահռչակ ներկայացուցիչ Ժորժ Սիմենոնը 20-րդ դարի՝ ամենաշատ ընթերցվող հեղինակներից մեկն է: Նա 43 տարում հրատարակել...
Երկուշաբթի կեսօրին Բեյվյու ավագ դպրոցի հինգ աշակերտներ տարբեր պատճառներով պատժվում են և պատիժը կրելու համար հայտնվում նույն սենյակում: Բրոնուինը խմբի ուղեղն է, երբեք ոչ մի օրենք չի խախտում, երազում է ընդունվել Եյլի համալսարան: Ադին խմբի գեղեցկուհին է՝ արքայադստեր տեսքով ու պահանջներով: Նեյթին բաժին է հասել հանցագործի պիտակը․ նա արդեն հասցրել է օրենք խախտել: Կուպերը մեծ պոտենցիալով մարզիկ է, բեյսբոլի ապագա աստղ: Խմբի հինգերորդ անդամը Սայմոնն է, որն աչքի է ընկել միայն դպրոցական բամբասանքի հավելված ստեղծելով: Պատժի սենյակ մտնում են հինգը, բայց ողջ են դուրս գալիս չորսը: Սայմոնն անհայտ պատճառով մահանում է։ Քննիչները վստահ են, որ դա դժբախտ պատահար չէ: Սայմոնը...
Ինչո՞ւ եւ ինչպե՞ս սկիզբ առավ հայ-թուրքական գործընթացը։ Ի՞նչ ընտրության առաջ էր կանգնած Հայաստանը։ Ի՞նչ էր իրականում տեղի ունենում Նյու Յորքում, Դավոսում, Մյունխենում, Պրահայում, Ստամբուլում, Ցյուրիխում եւ Բուրսայում։ Սամվել Ֆարմանյանն ականատեսի վկայություններով ներկայացնում է ֆուտբոլային դիվանագիտության ամբողջ ընթացքը։ Առաջին անգամ գաղտնազերծվում են ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի բանակցությունները, որոնք 2008-2010 թթ. վարել է Թուրքիայի նախագահ Գյուլի, վարչապետ Էրդողանի, Ֆրանսիայի նախագահ Սարկոզիի, ԱՄՆ նախագահ Օբամայի, պետքարտուղար Քլինթոնի եւ այլ պաշտոնյաների հետ։ Ներկայացվում է կարգավորման նախապատմությունը, աշխարհաքաղաքական կենտրոնների շահերի իրական քարտեզը, ներգրավված կողմերի իրարամերժ նպատակները, ինտրիգային հետնաբեմն ու որոշումների տրամաբանությունը։ Հուշագրությունը կօգնի հասկանալ հայ-թուրքական ու արցախյան հիմնախնդիրները, բացահայտել տարածաշրջանային իրողությունների պատճառահետեւանքային կապերը՝ հասնելով մեր...
ԱՄՆ-ում, Քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ, հինգ հյուսիսցիներ օդապարիկով փախչում են հարավցիների պաշարված մայրաքաղաք Ռիչմոնդից։ 1865 թվականի մարտին ահեղ փոթորիկը նրանց գցում է Հարավային կիսագնդում գտնվող անմարդաբնակ կղզի։ Կղզու նոր բնակիչներից յուրաքանչյուրը տիրապետում է անփոխարինելի տաղանդով, իսկ ինժեներ Սայրես Սմիթի ղեկավարությամբ այդ անվեհեր մարդիկ համախմբվում են և դառնում են մեկ ընդհանուր թիմ։ Սկզբում, ձեռքի տակ գտնվող հասարակ միջոցներով, այնուհետև սեփական փոքրիկ գործարաններում արտադրելով ավելի ու ավելի բարդ աշխատանքային և կենցաղային գործիքներ, վերաբնակիչները կարգավորում են իրենց բնականոն կյանքը։ Շուտով, շնորհիվ իրենց աշխատասիրության և գիտելիքի, գաղութականները արդեն սննդի, հագուստի, ջերմության և հարմարավետության պակաս չեն զգում։ «Խորհրդավոր կղզին» ֆրանսիացի գրող Ժյուլ Վեռնի արկածային վեպն է։ Առաջին անգամ լույս է տեսել 1874 թվականին։ Ժյուլ Վեռնի...
Դեռահասությունն այն ժամանակաշրջանն է, երբ երեխաները սկսում են հետաքրքրվել փողով. որտեղի՞ց է այն ձեռք բերվում, փող աշխատելու ի՞նչ եղանակներ կան և այլն: Այս շրջանում նրանք բազմաթիվ ցանկություններ ունեն, որոնք փող են պահանջում՝ նորաձև հագուստ, վերջին մոդելի սմարթֆոն և էլի անհամար բաներ… Այս գիրքը յուրօրինակ ֆինանսական այբուբեն է և կարող է շարժել դեռահասի հետաքրքրությունը՝ կյանքում փողի դերի և դրա նկատմամբ վերաբերմունքի մասին մտածելու համար: Բոլոր դեռահասները ցանկանում են ֆինանսական անկախություն: Սա հենց այն է, ինչ սովորեցնում է այս գիրքը՝ ինչպես դառնալ ֆինանսապես անկախ:
Այս զեկույցում ներկայացվում է Բաքվի «խավիարային դիվանագիտությունը», որը հանգեցրել է Եվրախորհրդի պատմության մեջ աննախադեպ կոռուպցիոն սկանդալի: «Եվրոպական կայունության նախաձեռնություն» կենտրոնը դրվագ առ դրվագ ներկայացնում է, թե ինչպես է Բաքվի խավիարը «շատ խնդիրներ հարթել» ԵԽ-ում: Զեկույցը հասցեական ցույց է տալիս Եվրոպայով մեկ պատգամավորներին կաշառելու, Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում թանկ զարդերով ու ժամացույցներով, գորգերով, փողով ձայներ գնելու փաստերը, նաև թվարկում է եվրապաշտոնյաների վճարվող արձակուրդները, վոյաժները Բաքու, բիզնես պայմանագրերը:
«Սպանություն Վիկարի տանը» վեպը Ագաթա Քրիստիի առաջին մեծածավալ ստեղծագործությունն է, որտեղ հանդիպում ենք ամենատես միսս Մարփլի կերպարին: Գիրքն առաջին անգամ լույս է տեսել 1930 թվականին: 1949-ին որպես պիես բեմադրվել է Լոնդոնի «Փլեյհաուս» թատրոնում: Միսս Մարփլի դերը կատարում էր հանրահայտ Բարբարա Մալենը: «Դետեկտիվի թագուհի» Ագաթա Քրիստիի պատկերավոր սպանությունների առեղծվածները տասնամյակներ շարունակ հետապնդել են ընթերցողներին: Նրա գրքերը հրատարակվել են ավելի քան 2 միլիարդ տպաքանակով և թարգմանվել են աշխարհի շուրջ 100 լեզուներով: Ագաթա Քրիստին գրանցված է Գինեսի համաշխարհային ռեկորդների գրքում՝ որպես բոլոր ժամանակների ամենավաճառված վիպագիրը: Նա նաև աշխարհի ամենաշատ թարգմանված հեղինակն է՝ առաջ անցնելով Ժյուլ Վեռնից և Ուիլյամ Շեքսպիրից: Բոլոր ժամանակների ամենախորհրդավոր պատմություններն...
Վեպի գործողությունները տեղի են ունենում Փարիզում։ Հերոսները միայնակ, կյանքում իրենց տեղը չգտած երիտասարդներ են։ Ճակատագիրը նրանց միավորում է նույն հարկի տակ։ Այս գիրքը բախումների, դժվարությունների, ինչպես նաև քնքշության, ընկերության, ջերմության մասին է, այն մասին, թե որքան կարևոր են երջանկության և հաջողության ուղին գտնելու համար հոգեկից մարդիկ։ Goodreads
Նորեկ Գասպարյանի «Շուշեցի մի ծիծաղող տղեկ» վեպը մանկական զվարթախոսության տարերքով ստեղծված գործ է, որտեղ սեփական ընտանիքի պատմությունն ու մանկության հուշերի գունեղ նկարագրությունը աստիճանաբար վերաճում է յուրօրինակ էպիկական ասքի՝ Շուշի քաղաքի, տոհմիկ ու եկվոր շուշեցիների ոչ միանշանակ հարաբերությունների, կենցաղի ու սովորությունների մասին:
«Սիրելի բարեկամ» վեպը կարերիստի պատմություն է: Արկածախնդիր ու խորամանկ Ժորժ Դյուռուան երազում է փայլուն կարիերայի և բարձր հասարակության սանդուղքներով անընդհատ վեր բարձրանալու մասին, թեպետ չունի առանձնահատուկ տաղանդ ու շնորհներ: Սակայն անհատական հմայքը, որով կարողանում է գրավել բարձրաշխարհիկ կանանց սրտերը, ինչպես նաև հանգիստ սրտով ցանկացած ստորության դիմելը, պարզվում է, բավական է մեծ հաջողությունների հասնելու համար…
Ի՞նչ կապ կարող են ունենալ Մոնթե Մելքոնյանը, հայկական ջութակագործության դպրոցի առաջին գործիքը, Աֆղանստանում իրականացված հատուկ օպերացիաները, Հռոմի Հովհաննես Պողոս Բ պապը եւ Հայաստանի դեսպանը, որը Կոմիտասի ստեղծագործություններն անձամբ էր կատարում՝ նվագախմբի հետ ներկայացնելով օտարերկրյա լսարաններին: Մոնթե Մելքոնյանին Հայաստան տեղափոխելու օպերացիայի հեղինակը, Աֆղանստանում հատուկ օպերացիաներ մշակողը, Հռոմի պապի հետ անձնական նախաձեռնությամբ հանդիպած պաշտոնյան եւ պրոֆեսիոնալ ջութակահարը, որը Շահեն Երիցյանի առաջին գործիքով Հայաստանը ներկայացնում էր եվրոպական լսարաններին, նույն մարդն էր: Այս գիրքը երաժիշտ, հետախույզ, գնդապետ եւ դեսպան Արմեն Սարգսյանի կյանքի եւ գործունեության մասին է։ Այն դրվագների, որոնք տարիներ շարունակ անհայտ էին նույնիսկ նրան ճանաչողներին։
