Սիրով ներկայացնում ենք սիրված մանկագիր Խաչիկ Հրաչյանի «Քեզ համար» մանկական ուրախ ընտրանին` հեղինակի թոռնուհու՝ Մարան Հրաչյանի նկարազարդումներով: «… Երբ կբացես այս գիրքը և կկարդաս, քեզ կթվա, թե դու անվերջանալի մի հրաշքի շնորհիվ տեղափոխվել ես մեկ այլ՝ զարմանահրաշ և կախարդական աշխարհ: Էջ առ էջ, բանաստեղծությունից բանաստեղծություն, պատմվածքից պատմվածք քեզ կհանդիպեն հետաքրքիր ու արտասովոր մարդիկ, ովքեր գլխավորապես քո հասակակիցներն են, բույսեր և կենդանիներ, ովքեր խոսում և զրուցում են միմյանց և ընթերցողի հետ: Քեզ դեպի այդ զարմանահրաշ եզերքը կուղեկցի մի բարի պապիկ, ում անունը Խաչիկ Հրաչյան է»:
Առակների այս ժողովածուն աշխարհին հայտնի է «Քալիլա և Դիմնա» վերտառությամբ: Հայ ընթերցողին ներկայացվել են «Քալիլա և Դիմնայի» միայն առակները՝ հիմնական և առավել կարևոր հատվածը: Ժողովածուն պարսկերենից թարգմանել և ծանոթագրել է Գևորգ Ասատրյանը: Գրքի սկզբնաղբյուրը հին հնդկական «Պանչատանտրան» («Հնգամատյան») է, որ 6-րդ դարում (550թ.) Սասանյան արքա Խոսրով Անուշրիվանի օրոք թարգմանվել է պահլավերեն: Հետագա դարերում միջնադարյան գրականության այս հուշարձանը շարունակել է իր հաղթարշավը՝ դառնալով Եվրոպայի և Ասիայի բազմաթիվ ժողովուրդների սեփականությունը:
Իր նամակներից մեկում Էքզյուպերին մի անգամ գրել է. «Հավերժության մեջ ինձ կհարցնեն, թե ինչպես եմ վարվել իմ տաղանդի հետ, ինչ եմ արել մարդկանց համար…»: Եթե կարդացել եք այս գրքույկը, ուրեմն Փոքրիկ իշխանը ձեզ նույնպես հասցրել է ընտելացնել, գուցե ձեզ համար ևս դարձել է ձեր սրտում ապրող մանուկը, ով օգնում է ապաշխարել, նորից ու նորից սրբագործվել: Գուցե ձեզ համար նույնպես ևս մեկ անգամ բացվել ու հաստատվել են, որ հոգևոր կապերն ամենաամուրն են, որ երջանիկ լինելու համար երբեմն բավարար է ընդամենը մի ծաղիկ խնամել… Համամարդկային ու հոգևոր արժեքների այս գողտրիկ գանձարանում` «Փոքրիկ իշխանը» վիպակում, գտնում ենք ամենաիրական գեղեցկությունն ու ճշմարտությունը` այնքան պարզ...
«Փոքրիկ Իշխանը» վիպակը սիրում են և՛ փոքրերը, և՛ մեծահասակները: Այն Անտուան դը Սենտ-Էքզյուպերիի ամենահայտնի ստեղծագործությունն է: Գրքի վերջում ընդգրկված են նաև Էքզյուպերիի խոհերը և աղոթքը:
«Փոքրիկ Իշխանը» վիպակը սիրում են և՛ փոքրերը, և՛ մեծահասակները: Այն Անտուան դը Սենտ-Էքզյուպերիի ամենահայտնի ստեղծագործությունն է: Գրքի վերջում ընդգրկված են նաև Էքզյուպերիի խոհերը և աղոթքը:
Սիլվա Կապուտիկյանի մանկական բանաստեղծությունները տասնամյակներ շարունակ եղել են ոչ միայն հայ, այլև օտարազգի ընթերցողի ուղեկիցը, տարբեր սերունդների բազմահազար մանուկների հոգում սերմանել բարին, վեհն ու գեղեցիկը: Սույն հրատարակությունը հերթական մի քայլ է՝ կրկին անդրադառնալու բանաստեղծուհու անմահ ստեղծագործությանը և նորովի գեղեցիկ պատկերազարդ ձևավորմամբ երեխաներին ներկայացնելու հայ մանկագրության սիրված և ընթերցվող կապուտիկյանական էջերը:
«Սատանիկ-Պատանիկի արկածները» Աշոտ Գաբրիելյանի` մանուկներին ուղղված առաջին ստեղծագործությունն է: Գրքի հերոսները` Սատանիկ-Պատանիկը, Ճստճստան Մուկը, Ակնոցավոր Խլուրդը և Անոտուձեռ Օձը, մուլտֆիլմից հայտնվում են իրական կյանքում և սկսում իրենց արտասովոր արկածները: Գիրքը նկարազարդել են Նանեն ու Շահանեն, ովքեր նույնպես գրքի հերոսներից են և մասնակցում են բոլոր արկածներին:
Վերահրատարակվել է «Սասնա տուն» գիրքը: Հայ ժողովրդական դյուցազնավեպի` Մկրտիչ Խերանյանի պատումը համառոտ վերապատմում են Անժել Քյուրքչյանը և Լիլիթ Տեր-Գրիգորյանը: Գիրքը հաստատել է ԿԳՆ Կրթության ազգային ինստիտուտը: Ս-179285
Գրքում ընդգրկված են սիրված և հանրաճանաչ ռուս և բուլղար հեղինակների մանկական պիեսները Յուրի Սահակյանի թարգմանությամբ։ Դրանք աշխույժ ու սրամիտ լեզվամտածողությամբ և արկածներ սիրող հերոսների մասին պատմություններ են։ Գիրքը նախատեսված է ցածր և միջին տարիքի երեխաների, ինչպես նաև մանուկների հետ աշխատող մասնագետների համար:
Մանկական վիպակ 0-ից մինչև 100 տարեկան երեխաների համար: Հեղինակը սովորեցնում է, որ չի կարելի սուտ խոսել, շատ ուտել, նախանձել ընկերոջը, բարեկամին, բամբասել, խարդախությամբ և խաբեբայությամբ զբաղվել, մի խոսքով՝ անազնիվ չի կարելի լինել: Չի կարելի նաև պարսատիկով թռչուններին ու կենդանիներին հալածել, ծառ կտրել, ծաղիկներ պոկոտել, աղբյուրի ակունքը կեղտոտել… Եվ, իսկապես, ինչքա՜ն բան կա մեր կյանքում, որ չի կարելի անել, իսկ եթե արդեն արել ես այդ արաքներից մեկը, ապա անպայման դու, որպես մարդ, այնքան կփոքրանաս, որ քեզ այլևս ոչ ոք չի նկատի, և ընդհանրապես կկորչես, ինչպես այս գրքի Մուշեղ անունով տղան, որին փրկելու համար երկար ու դժվար ճանապարհ պետք է անցնել:
«Չիկարելիի արկածները» մանկական վիպակ է 0-ից մինչև 100 տարեկան երեխաների համար: Հեղինակը սովորեցնում է, որ չի կարելի սուտ խոսել, շատ ուտել, նախանձել ընկերոջը, բարեկամին, բամբասել, խարդախությամբ և խաբեբայությամբ զբաղվել, մի խոսքով՝ անազնիվ չի կարելի լինել: Չի կարելի նաև պարսատիկով թռչուններին ու կենդանիներին հալածել, ծառ կտրել, ծաղիկներ պոկոտել, աղբյուրի ակունքը կեղտոտել… Եվ, իսկապես, ինչքա՜ն բան կա մեր կյանքում, որ չի կարելի անել, իսկ եթե արդեն արել ես այդ արարքներից մեկը, ապա անպայման դու, որպես մարդ, այնքան կփոքրանաս, որ քեզ այլևս ոչ ոք չի նկատի, և ընդհանրապես կկորչես, ինչպես այս գրքի Մուշեղ անունով տղան, որին փրկելու համար երկար ու դժվար ճանապարհ պետք...
Հայերեն այբուբենի սույն հավաքածուն ոչ միայն նպատակ ունի առավել պատկերավոր ձևով տառերը ցուցադրել, այլև նախատեսում է տառի մատուցումն ու ամրակայումն ապահովող մի շարք հետաքրքրական աշխատանքներ, որոնք ուսուցիչը կարող է իրականացնել դասի ընթացքում։
Յուրի Սահակյանը ժամանակակից ամենասիրված հայ մանկագիրներից է: Նա ավելի քան քառասուն գրքի հեղինակ է: Նրա բանաստեղծություններից շատերը վերածվել են երգերի: Հեղինակը նաև կատարել է թարգմանություններ տարբեր ժողովուրդների մանկական պոեզիայից: Նրա գործերից սա առաջին փունջն է, որ թարգմանվել է անգլերեն: Բանաստեղծի ստեղծագործություններում կա խորը փիլիսոփայություն, որով հեղինակը բարի հումորով ընդգծում է մարդկանց թերությունները: Սիրելի բանաստեղծի գործերը հաճույքով կարդում են և՛ երեխաները, և՛ մեծահասակները:
Յուրի Սահակյանը ժամանակակից ամենասիրված հայ մանկագիրներից է: Նա ավելի քան քառասուն գրքի հեղինակ է: Նրա բանաստեղծություններից շատերը վերածվել են երգերի: Հեղինակը նաև կատարել է թարգմանություններ տարբեր ժողովուրդների մանկական պոեզիայից: Նրա գործերից սա առաջին փունջն է, որ թարգմանվել է անգլերեն: Բանաստեղծի ստեղծագործություններում կա խորը փիլիսոփայություն, որով հեղինակը բարի հումորով ընդգծում է մարդկանց թերությունները: Սիրելի բանաստեղծի գործերը հաճույքով կարդում են և՛ երեխաները, և՛ մեծահասակները:
Լեյլո Տունգալը ճանաչված ու սիրված գրող է Էստոնիայում: Գրում է և՛ արձակ, և՛ չափածո, բազմաթիվ գրքերի հեղինակ է, մրցանակների դափնեկիր: Նա միաժամանակ անվանի թարգմանչուհի է, ժուռնալիստ, մանկավարժ, դասագրքերի հեղինակ և այս ամենի հետ մեկտեղ՝ խմբագրում է մանկական «Լավ երեխա» ամսագիրը: Այս ժողովածում թարգմանաբար առաջին անգամ հայ երեխաներին ներկայացնում է Լեյլո Տունգալի մանկական բանաստեղծություններից մի փունջ:
Ժողովածուն կազմելիս հեղինակն օգտվել է Հայաստանում և Սփյուռքում 19-21-րդ դարերում հրատարակված տարաբնույթ գրականությունից: Նյութերի պատկառելի մասն ընտրվել է բանագիտական և ազգագրական ժողովածուներից, մի մասը՝ բարբառագիտական ուսումնասիրությունների նմուշների բաժիններից, մյուս մասը՝ առանձին տեղավայրերին նվիրված և այլ գրքերից, ինչպես նաև՝ որոշ անձնական հավաքածուներից: Ժողովածուում ընդգրկվել են առակի հետևյալ տեսակները՝ ա/ դասական՝ այլաբանական առակներ, որոնց հերոսները մեծ մասամբ կենդանիներ են; բ/ առակատիպ ժողովրդական զրույցներ; գ/ հեքիաթատիպ առակներ; դ/ երգիծական առակ-զվարճապատումներ; ե/ երկխոսական առակ-առածներ:
Ժողովածուն կազմելիս հեղինակն օգտվել է Հայաստանում և Սփյուռքում 19-21-րդ դարերում հրատարակված տարաբնույթ գրականությունից: Նյութերի պատկառելի մասն ընտրվել է բանագիտական և ազգագրական ժողովածուներից, մի մասը՝ բարբառագիտական ուսումնասիրությունների նմուշների բաժիններից, մյուս մասը՝ առանձին տեղավայրերին նվիրված և այլ գրքերից, ինչպես նաև՝ որոշ անձնական հավաքածուներից: Ժողովածուում ընդգրկվել են առակի հետևյալ տեսակները՝ ա/ դասական՝ այլաբանական առակներ, որոնց հերոսները մեծ մասամբ կենդանիներ են; բ/ առակատիպ ժողովրդական զրույցներ; գ/ հեքիաթատիպ առակներ; դ/ երգիծական առակ-զվարճապատումներ; ե/ երկխոսական առակ-առածներ:
Ժողովածուն կազմելիս հեղինակն օգտվել է Հայաստանում և Սփյուռքում 19-21-րդ դարերում հրատարակված տարաբնույթ գրականությունից: Նյութերի պատկառելի մասն ընտրվել է բանագիտական և ազգագրական ժողովածուներից, մի մասը՝ բարբառագիտական ուսումնասիրությունների նմուշների բաժիններից, մյուս մասը՝ առանձին տեղավայրերին նվիրված և այլ գրքերից, ինչպես նաև՝ որոշ անձնական հավաքածուներից: Ժողովածուում ընդգրկվել են առակի հետևյալ տեսակները՝ ա/ դասական՝ այլաբանական առակներ, որոնց հերոսները մեծ մասամբ կենդանիներ են; բ/ առակատիպ ժողովրդական զրույցներ; գ/ հեքիաթատիպ առակներ; դ/ երգիծական առակ-զվարճապատումներ; ե/ երկխոսական առակ-առածներ:
Կատուներն ապրում են մեր շուրջը և մեզ համար սովորական կենդանիներ են: Նրանց մի մասը բնակվում է մեր բնակարաններում, մյուս մասը՝ փողոցներում, բակերում: Բոլորս էլ սիրում ենք կատուներին, մանավանդ՝ կատվի ձագերին, որոնք ժիր ու կայտառ են և հաճույքով խաղում են երեխաների հետ: Բայց արդյո՞ք գիտեք, սիրելի՛ երեխաներ, որ առյուծները, հովազները, վագրերը նույնպես կատուներ են: Այո, այո, մի՛ զարմացեք, նրանք նույնպես կատվազգի են, այսինքն՝ մեր կատուների ազգականներն են, միայն թե վայրի են և ապրում են բնության մեջ: Սիրելի՛ երեխաներ, կարդալով հեքիաթների այս շարքը՝ դուք կիմանաք, թե ինչու՞ առյուծին ընտրեցին գազանների արքա, կամ թե ինչու՞ վագրի մորթին դարձավ շերտավոր: Եվ ոչ միայն կարդացե՛ք,...
Մեր շուրջը շատ կենդանիներ են ապրում, որոնք դասվում են կրծողների շարքին: Դրանց մի մասը ընտանի կենդանիներ են և խնամվում են մարդկանց կողմից, ինչպիսիք են ծովախոզուկները, նապաստակները, իսկ մյուս մասն ապրում է անտառներում, լճակներում, ինչպիսիք են սկյուռները, կուղբերը: Սիրելի՛ երեխաներ, արդյոք գիտե՞ք, որ կրծող կենդանիների մի մասը վնասակար է մարդկանց համար, իսկ մյուս մասը՝ օգտակար: Երբ դուք կարդաք այս հեքիաթները, ոչ միայն կիմանաք դրա մասին, այլև ձեզ համար կբացահայտեք մի շարք հետաքրքիր փաստեր, թե ինչո՞ւ են առնետներն ամաչում մարդկանցից, կամ թե ինչո՞ւ են կուղբերը օրն ի բուն ջրերում շինարարություն անում: Ձեզ կհետաքրքրի նաև, թե ինչո՞ւ են սկյուռներն ապրում ծառերի վրա, իսկ...
Երևի դեռ մանուկ հասակից ձեզ հետաքրքրել է, թե ինչո՞ւ են մրջյուններն ապրում հողի տակ և օրնիբուն աշխատում, կամ՝ թե ինչո՞ւ են մեղուները խայթում, երբ մոտենում ենք իրենց փեթակներին: Եվ ընդհանրապես, միգուցե դուք արդեն ցանկանո՞ւմ եք լսել զարմանահրաշ միջատների մասին հետաքրքիր պատմություններ: Դե ուրեմն, սիրելի՛ երեխաներ, առիթը բաց մի թողեք և կարդացե՛ք այս հեքիաթները: Եվ ոչ միայն կարդացե՛ք, այլև գունազարդե՛ք գրքույկում զետեղված նկարները: Կարդալով հեքիաթները, դուք կհասկանաք, որ միջատները, որոնց երբեմն մարդիկ անգամ չեն էլ նկատում փոքր չափերի պատճառով, նույնպես ապրում են իրենց հոգսերով և ուրախություններով, ինչպես մենք: Նրանք էլ մեզ պես փորձում են լուծել կենցաղային զանազան խնդիրներ, ունենում են հաջողություններ...
Երևի դեռ մանուկ հասակից ձեզ հետաքրքրել է, թե ինչո՞ւ են մրջյուններն ապրում հողի տակ և օրնիբուն աշխատում, կամ՝ թե ինչո՞ւ են մեղուները խայթում, երբ մոտենում ենք իրենց փեթակներին: Եվ ընդհանրապես, միգուցե դուք արդեն ցանկանո՞ւմ եք լսել զարմանահրաշ միջատների մասին հետաքրքիր պատմություններ: Դե ուրեմն, սիրելի՛ երեխաներ, առիթը բաց մի թողեք և կարդացե՛ք այս հեքիաթները: Եվ ոչ միայն կարդացե՛ք, այլև գունազարդե՛ք գրքույկում զետեղված նկարները: Կարդալով հեքիաթները՝ դուք կհասկանաք, որ միջատները, որոնց երբեմն մարդիկ անգամ չեն էլ նկատում փոքր չափերի պատճառով, նույնպես ապրում են իրենց հոգսերով և ուրախություններով, ինչպես մենք: Նրանք էլ մեզ պես փորձում են լուծել կենցաղային զանազան խնդիրներ, ունենում են հաջողություններ...
Նվիրում եմ բոլոր մանուկներին, որոնց մաքրամաքուր երևակայության և միամիտ հարցադրումների շնչով ծնվեցին այս հեքիաթները Սիրելի՛ փոքրիկներ, երևի թե բոլորդ էլ ցանկանում եք անտառ գնալ և խաղալ բնության գրկում: Իրոք, տարվա բոլոր եղանակներին էլ անտառը շատ գեղեցիկ է: Այն կանաչում է գարնանը, աշնանը գունավոր տերևներով է զարդարվում, իսկ ձմռանն էլ ծածկվում է սպիտակափայլ ձյան հաստ շերտով: Իսկ թե ինչու է այդպես լինում, դուք հիմնովին կհասկանաք, երբ դպրոց հաճախեք: Բայց հիմա ես կուզենայի այդ ամենի մասին ձեզ պատմել հեքիաթների ձևով: Գրքույկում դուք կկարդաք նաև անտառի բնակիչների մասին, որոնք շատ հետաքրքիր կյանք են վարում: Անտառը գազանիկների, թռչունների և բոլոր կենդանիների բնակավայրն է: Նրանցից...
